Yazılar:
  • Revü Gülütü
  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti
  • Sırrı Fâş Eylemek
  • yekinen
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II
  • Batlamyus ve Bilimsel Gerçekler!
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Emeği Görmezden Gelmek

Feyyaz Kandemir  |  27/08/2018  |  Kategori : Buz Gibi Ofsayt!   |  Okunma:3.490

2

6 Ağustos 2018 tarihinde çeşitli internet sitelerinde bir “kültür haberi” yayımlandı. İbn Haldun Üniversitesi ve Esenler Belediyesi’nin işbirliğiyle dört yıl içinde 100 adet siyasetnâme kitabının önce tercümesi, ardından da yayımı yapılacakmış. Projenin ismi “Siyaset ve Ahlâk Klasikleri”. Üniversitenin web sitesinde haberin* detayları mevcut. Projenin danışma kurulunda İbn Haldun Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. İrfan Gündüz, Mütevelli Heyeti Başkan Vekili Bilal Erdoğan, İbn Haldun Üniversitesi Rektörü Prof. Recep Şentürk, Esenler Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu ve Prof. Tahsin Görgün yer alıyormuş.

Eğer Türkçeye tercüme edilip yayımlanan siyasetnâmelerden haberiniz yoksa bu projeyi tereddütsüz takdirle karşılarsınız. Fakat eğer önceki çalışmalardan haberiniz varsa ve Prof. Recep Şentürk’ün projeyi takdim ederken söylediklerini okumuşsanız, takdirinize kocaman bir hayret duygusu da eşlik eder. Sayın Recep Şentürk projenin tanıtım toplantısında şunları söylemiş: “Üniversitede Mukayeseli Siyaset Düşüncesi dersi veriyorum. Bu derslerde çektiğimiz en büyük sıkıntı, İslâm ve Türk siyaset düşüncesine dair kaynakların olmaması. Bir kısmı basılmış ama mevcut değil. Bir kısmı hiç basılmamış, bir kısmı gençlerin hiç anlamayacağı dilde basılmış. Ancak Batı siyaset düşüncesi söz konusu olduğunda kaynaklar son derece kolay bir şekilde basılmış ve öğrenciler de bunları çok iyi anlıyor. Bu yüzden biz eğitimde çok ciddi sıkıntı çekiyorduk. Bu anlamda bu proje Üniversitemizin ‘gelenekli yenilikçilik’ düşüncesine uygun düşen bir proje. İnşallah siyaset düşüncesi geleneğimizden istifade ile bu konuda ne gibi yeni şeyler söyleyebiliriz arayışı içinde olacağız.”

Öncelikle İslâm ve Türk siyaset düşüncesine dair kaynakların durumuna bir bakalım, sonra Recep Şentürk hocamızın eleştirdiği dil konusuna değinelim.

Büyüyenay Yayınları (2012-2018) tam 24 tane siyasetnâme kitabı yayımladı. Liste şöyle:

Büyüyenay Yayınları Siyasetnâme Kitaplığı

  1. Fârâbî – Es-Siyasetül Medeniyye veya Mabâdi’ül-Mevcudât
  2. Abdüsselâm El-Amasî – Siyaset Ahlâkı / Tuhfetü’l-Ümerâ ve Minhatü’l-Vüzerâ
  3. İbn-i Fîrûz – Adaletin Aydınlığında / Gurretü’l Beyzâ
  4. Şeyhoğlu Mustafa – Büyüklerin Hazinesi Âlimlerin Mihenk Taşı / Kenzü’l-Küberâ…
  5. Ebü’n-Necîb Şeyzerî – Siyaset Stratejileri / Nehcü’s-Sülûk fî Siyaseti’l-Mülûk
  6. Pîr Mehmed Za’ifî – Hükümdarlar Bahçesi / Gülşen-i Mülûk
  7. Aristoteles – Savaş Adabı / Âdâb-ı Harb ve Üslûb-u Ceng
  8. İbn Zafer – Devletin Ölümsüzlük İksiri / Sülvânü’l-Mutâˊ fî Udvâni’l-Etbâˊ
  9. Abdülaziz Çâvîş – İslâm ve Siyaset – Hz. Ali’nin Bir Emirnâmesi, Tercüme: Mehmet Âkif Ersoy
  10. Gelibolulu Mustafa Âlî – Siyaset Sanatı – Nushatü’s-Selâtîn
  11. İmam-ı Gazâlî – Mülkün Sultanlarına – Nasihatü’l-Mülûk
  12. Sa’dî-yi Şirâzî – Hükümdarlara Öğütler / Nasihatü’l Mülûk/Şeyh Sa’dî’nin Abaka Hân’a Yazdığı Nasihatnâme/Takrirat-ı Selâse
  13. Mehmet Şakir Yılmaz – Sultanların Aynası – Ahmed bin Hüsameddin Amâsî ve eseri Mirâtu’l-Mülûk
  14. İbrahîm bin Muhammed – Devlet ve İnsan Âdâbu’l-Hilâfe ve Esbâbu’l-Hisâfe Tercümesi
  15. Kâtib Çelebi – Siyaset Nazariyesi – Düstûru’l-amel li Islâhi’l-Halel
  16. Alî bin Ebî Bekr el-Herevî – Siyaset ve Savaş Sanatı – Tezkiretü’l-Hereviyye fî Hiyeli’l- Harbiyye
  17. Tunuslu Hayreddin Paşa – Ülkelerin Durumunu Öğrenmek İçin En Doğru Yol-Akvemü’l-Mesâlik fî Marifeti Ahvâlü’l-Memâlik
  18. Sivas Mutasarrıfı Abdî Efendi – Dil ile Akıl Arasında Söyleşi – Nutk-ı Bî Pervâ ile Akl-ı Dânâ Beyninde Muhâvere
  19. Koca Sekbanbaşı Risâlesi – Avâmın Düşüncelerinin Reddedilmesi Hulâsatü’l-Kelâm fî Reddi’l-Avâm
  20. Lütfi Paşa Asafnâme
  21. Necmeddîn Dâye – Hüküm Sahiplerinin İzleyecekleri Yol Mirsâdü’l-İbâd….
  22. Hasan Bey-zâde Ahmed Paşa – Devlet Yönetimi İçin Bilgelik Kılavuzu-Usûli’l-hikem fî Nizâmi’l-âlem
  23. Ségur – İçimizdeki Ülke-Kişver-i Derûn ve Bir Tercümenin Hikâyesi
  24. Mehmed Lebîb Efendi – Keşfedilen Cevherler / Cevâhir-i Mültekata (2 Cilt)

Önümüzdeki yayın döneminde Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşidnâme’sinin de yayımlanacağını öğrendim. Ayrıca iki eser üzerinde daha çalışmalarının sürdüğünü biliyorum. Ayrıca, Klasik Yayınları da “Siyaseti Yeniden Düşünmek” alt başlığı ile bu konuda dikkate değer eserler neşretti:

 

  1. Özgür Kavak – Abbasi Veziri Tahir’den Oğlu Abdullah’a Siyasi Nasihatname
  2. Ebu Osman el-Cahız – Saray Âdâbı – Kitabü’t-Tac fi Ahlâki’l-Müluk
  3. Ali b. Muhammed el-Gazzali – İslam Hükümdarları İçin Siyaset Rehberi – Tahrirü’s-Sülûk Fi Tedbiri’l-Müluk
  4. İbnü’t-Tıktaka – Siyaset Âdâbı
  5. Maverdi – Bilge Yöneticinin Elkitabı – Edebü’l Vezir
  6. Necmeddin-i Dâye – Sufi Diliyle Siyaset
  7. Bedreddin İbn Cemaa – Adl’e Boyun Eğmek – Ehl-i İslam’ın Yönetimi İçin Hükümler

Muhtelif yayınevleri tarafından neşredilen siyasetnameler ise şöyle:

  1. İbn Haldun – Mukaddime (Dergâh Yayınları, İlgi Kültür Sanat Yayınları, vs…)
  2. Yusuf Has Hacib – Kutadgu Bilig (Kabalcı Yayınları, İş Bankası Kültür Yayınları)
  3. Kınalızade Ali Efendi – Devlet ve Aile Ahlakı (İlgi Kültür Sanat Yayınları)
  4. Abdülhamid El Katib – Doğu’nun Hükümdarı (Antik Yayınları)
  5. İbnü’l-Mukaffa – İslam Siyaset Üslubu (Dergâh Yayınları)
  6. Fârâbî – İdeal Devlet (el-Medinetü’l-Fazıla) (İş Bankası Kültür Yayınları)
  7. Maverdi – Siyaset Sanatı – Kitabü’l Nasihatü’l-Mülk (Ark Kitapları)
  8. Ebu Necib Sühreverdi – Yönetenlerin Yönetimi (İlgi Kültür Sanat Yayınları)
  9. Hasan Kafi Akhisari – Âlemin Nizamı İçin Hikmetli Yöntemler (İlke Yayıncılık)
  10. Muhammed b. Turtuşi – Siyaset Ahlakı ve İlkelerine Dair – Siracu’l-Müluk (İnsan Yayınları)
  11. Nasiruddin Tusi – Ahlak-ı Nasırı (Litera Yayıncılık)
  12. Lütfi Paşa – Kanunlar Işığında Yönetim İlkeleri-Asafname (İlke Yayıncılık)
  13. Koçi Bey Risaleleri – (Kabalcı Yayınları)

Bir de konu üzerine yazılmış müstakil kitaplar var:

  1. Ömer Dinçer – Siyasetnameleri Yeniden Okumak (Klasik Yayınları)
  2. Ebulfazl İzzeti – İslam’da Siyaset Teorisi (İnsan Yayınları)
  3. Özlem Bağdatlı – İslam Siyaset Düşüncesinin Kavramsal Temelleri (Dergâh Yayınları)
  4. Süleyman Uludağ – İslam Siyaset İlişkileri (Dergâh Yayınları)
  5. Kadir Canatan – İslam Siyaset Düşüncesi ve Siyasetname Geleneği (Doğu Kitabevi)
  6. Asım Cüneyd Köksal – Fıkıh ve Siyaset & Osmanlılarda Siyaset-i Şer’iyye (Klasik Yayınları) [Yardımcı kaynak olarak değerlendirilebilir]

Projenin ismi “Siyaset ve Ahlak Klasikleri” fakat ben yalnızca siyasetnameleri ve siyasetnameler hakkındaki müstakil çalışmaları listeledim, muhakkak gözümden kaçmış olanlar da vardır. Ahlâk ve nasihatname klasiklerini de yazsam liste daha da kabarır.

Niyetim projeyi kötülemek veya küçümsemek değil, yukarıda da belirttiğim gibi takdirle karşıladığım bir proje. Bununla birlikte daha önce sarf edilmiş olan emeklerin görmezden gelinmesine şaşırdım ve üzüldüm. Şüphesiz her emek ve çaba karşılığını bir gün bulur. Kimisi vaktinde bulur, kimisi daha geç. Emek sahipleri yapıp ettiklerinin karşılığını çok geçmeden mümkünse vaktinde görmek ister.  “Marifet iltifata tâbidir, müşterisiz meta zâyidir.” demiş atalarımız. Meta kelimesini en geniş mânâsıyla “maddi manevi sermaye” olarak ele alıp soralım: Türkiye Cumhuriyeti kurulduğundan beri bizim en fazla zâyi ettiğimiz metalar nelerdir? Buna cevap verirken şüphesiz kitap, kırtasiye gibi ilmi ve fikri insanlara taşıyan ve ulaştıran araç gereçleri de saymamız gerekir. Kitaptan bahsettiğimizde, aynı zamanda bir yazardan/mütercimden ve yayımcıdan da söz etmiş oluyoruz. Kitabın yazılma/çevrilme süreci ve yayımlanma masrafını da dikkate aldığımızda, “zaman” ve “para”yı da zâyi edilenler listesine eklemiş oluyoruz. Efendim, kitaba harcanan para ve zaman hiç zayi edilmiş sayılır mı! Sayılır tabiî, üstelik bu bize mahsus bir durumdur. 1928’de yapılan harf değişikliğiyle birlikte Türk akademyası, eski harflerimizle yazılan eserleri Latinize etmek gibi bir külfetin ve mesuliyetin altına girmiş oldu. Son yıllardaki Latinize etme faaliyetindeki artışı bir tarafa bırakırsak, Türk akademyası ve entelijansiyası daha çok Batı odaklı tercüme faaliyetlerine enerjisini harcamıştır. Dolayısıyla bu mesuliyetin gereğini yerine getiremedi henüz, getirebilmesi de zor. 2018’deyiz ve doksan yıldır ancak bir arpa boyu yol kat edilebildi. Kütüphanelerde Latinize edilecek ve tercümesi yapılacak binlerce kitap, arşivlerde henüz tasnif dahi edilmemiş milyonlarca vesika ve evrak bulunmakta. Görüldüğü üzere, birazcık da olsa yol kat etmemize katkı sağlayan kişilere de marifetlerinden ötürü iltifat edilmiyor. İltifat edilse, marifet sahiplerinin şevki ve gayreti artacak. Ortaya çok daha nitelikli eserler çıkacak belki.

Bir de dil konusu var; Prof. Recep Şentürk, siyasetnâmelerin bir kısmının “gençlerin hiç anlamayacağı bir dilde” basılmış olduğunu belirtmiş. Gençlerin anlayacağı dil nedir? Muhtemelen günümüz Türkçesi kastedilmek istenmiş;  Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu da siyasetnâmelerin “günümüz Türkçesine çevrilip” kültürümüze armağan edileceğinden bahsetmiş. Dilbilimde “canlı dil-living language” denilen bir terim var, bu terimle hâlen konuşulmakta, yazılmakta ve yaşamakta olan diller tavsif edilir. Türkçe canına okunmuş bir dil olmasına rağmen henüz ölmüş değil, fakat Türkçenin canlılığı mevzubahis olduğunda neyi ölçü alacağız, günümüz Türkçesi dediğimiz şeyi nerede bulacağız? Gazetelerde mi, akademik yayınlarda mı, edebî eserlerde mi, sokakta mı? Ayrıca niçin gençleri belli bir dil seviyesine yükseltmek yerine dili gençlerin seviyesine indiriyoruz? Evvela bu sorulara tatmin edici cevaplar bulunması gerekiyor ki yapılan eleştiriler havada kalmasın.

Ben de eleştirilerimin havada kalmaması için teklif kısmına geçeyim. Öncelikle projenin kendisini değil, takdimini ve hayata geçirilme planını problemli bulduğumu belirteyim. Ciddi bir külliyatın ortaya çıkarılması niyeti var belli ki. Fakat hâlihazırdaki çalışmaları dikkate almamak vakti ziyan etmek değil midir? Bir kitabın birkaç tercümesinin veya neşrinin yapılması kötü değil elbette, hatta mukayese açısından faydalı bile olabilir fakat biz yeterince vakit kaybetmiş bir milletiz. Bu konuda her şeye sil baştan başlamamızı gerektirecek bir durum yok. Yapılan işlerin üzerine koyarak ilerlememiz lâzım. Varsa ufak tefek hatalar giderilir, eksiklikler tamamlanır. Teklifim şu: İbn Haldun Üniversitesi, yayınevleri ve araştırmacılarla telif ücreti konusunda anlaşarak yayımlanmış olan kitapları “prestij baskı” olarak kendi bünyesinde tekrar yayımlayabilir. Böylelikle yayınevi sahiplerine ve araştırmacılara da maddi bir katkı sağlamış olur. Henüz tercümesi yapılmamış ve Latinize edilmemiş olan kitaplar da bizzat üniversite tarafından yayıma hazırlanır ve hedefledikleri siyasetnâme külliyatı ortaya çıkmış olur. Zamandan tasarruf etmenin ve evvelce sarf edilmiş olan emeğe karşılık vermenin başkaca bir yolu var mıdır bilmiyorum. Projeyi yürütecek olanların bu konu üzerine yeniden düşünmelerini isterim. Bilhassa Prof. Recep Şentürk ve Prof. Tahsin Görgün gibi kıymet verdiğim akademisyenlerden bu yönde bir beklenti içerisindeyim.

Feyyaz Kandemir

 

* http://www.ihu.edu.tr/siyaset-ve-ahlak-klasikleri-projesinde-imzalar-atildi

Tweet

2 Yorum

  1. Feyyaz Kandemir 15.02.2019 11:38:12

    Yazma Eserler Kurumu Yayınları, “İslâm Siyaset Düşüncesi Projesi” adı altında bir dizi siyasetname yayınlamaya başladı. Projenin editörleri Özgür Kavak ile Hızır Murat Köse.
    Şuana kadar dört kitap yayınlandı:

    Kâfiyeci – Seyfü’l-Mülûk ve Seyfü’l-Kudât Tarsûsî – Tuhfetü’t-Türk 
    Âşık Çelebi – Mi‘râcü’l-Eyâle
    Kâdı Hüseyin b. Hasan – Letâ’ifü’l-Efkâr

    Yayınlanacak olan kitaplar:

    Neyrîzî – Miftâhü’s-Sa‘âde
    Musannifek – Tuhfetü’l-Vüzerâ

    Cevapla
  2. Feyyaz Kandemir 27.08.2018 19:27:50

    Muharrem Ergin – Orhun Abideleri (Boğaziçi Yayınları)

    Bu klasiğimizi eklemeyi unutmuşum.

    Cevapla

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

“Ah, insanın birliğine inanmayın!”

Sonraki Yazı

Mesajını Okudum Mualla

İlgili Yazılar

  • 4

    Bul İsveç’i Al Nobel’i!

    Adem Suvağcı
    Nobel Edebiyat Ödülleri, 1896...
  • 21

    Edebiyat, Okumanın Neresinde ya da “dikkat okur var”a Cevap

    Cüneyt Dal
    İşbu yazı, Süleyman Mete’nin...
  • “Bir ‘Seçmecilik’ Örneği Olarak: Murat Belge yahut Entelektüel Zorbalıktan Fiili Zorbalığa?”

    Yunus Emre Özsaray
    “Bir ‘seçmecilik’ örneği olarak:...
  • 5

    Bu Kitaplardan Sakının II

    Feyyaz Kandemir
    Davut Bayraklı'nın takriben yüz on iki...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Revü Gülütü için Nesnâs
  • Revü Gülütü için Yarı donuk hevesimi ellerine veriyorum
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Kardeş
  • Sırrı Fâş Eylemek için Meclis-i Mebusan
  • Bir Başka Açıdan “Yedinci Gün” için zeynep
  • yekinen için m. fatih
  • Kütüphanemizde duran ama okumadığımız kitaplar bize ne öğretir? – 5 için kütüphanesinden uzak üniversiteli
  • yekinen için Meclis-i Şuara
  • Birilerinin Suyu ve Ateşi Olmak için Nesnâs
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Halil Kütahyavi

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Revü Gülütü

    Sizden Gelenler
    16.01.2021

  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti

    Salih Mirzabeyoğlu
    15.01.2021

  • Sırrı Fâş Eylemek

    Sulhi Ceylan
    14.01.2021

  • yekinen

    Feyyaz Kandemir
    13.01.2021

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II

    Bilal Can
    12.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • 2. Uluslararası İstanbulensis Şiir Festivali başlıyor

    By EdebiFikir
      2. Uluslararası İstanbulensis...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...