Yazılar:
  • Revü Gülütü
  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti
  • Sırrı Fâş Eylemek
  • yekinen
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II
  • Batlamyus ve Bilimsel Gerçekler!
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Charles Baudelaire: Yoksun Hayat, Güçlü İmgelem, Doyumsuz Tutkular

EdebiFikir  |  23/09/2016  |  Kategori : Deneme   |  Okunma:2.492

charles_baudelaire

Modernist estetiğin ve sembolizm akımının kurucularından kabul edilen Charles Baudelaire, 1821 yılında Paris’te dünyaya geldi. Uyumsuz ve disiplinsizdi. Hukuk eğitimini yarım bıraktıktan sonra, gerçek bir “bohem” olarak yaşamaya başladı. Tavırlarındaki derbeder sıradışılık, “öyleymiş” gibi görünmeye çalışmaktan değil, gerçekten de “öyle” olmasından kaynaklanan tabiî bir haldi. Bu durum, şiirlerine örtülü bir öfke ve kapalı anlamlarla dolu bir yıkıcılık olarak yansıdı. Döneminde hâkim olan, yalnızca gerçek ve fikirlere önem veren Parnasyen akıma karşı büyük bir hamleydi artık o. Baudelaire, şiirlerinde, tüm zamanların ve hayal edilebilir olası mekânların dışına çıkar, karmaşık ruhunun belirsizliğine bırakır kendini. Sonsuzluğun etkili, zarif ve baş döndüren zemininde gezinirken, gerçeği bir yalan, yalanı ise sarsılmaz bir gerçekmişçesine yaşamaya ve ifade etmeye başlar.

Derin bir suskunluk… Anlaşılmayı beklemenin anlamsızlığını fark ederken, “beklenti” denen kötü alışkanlığın kısıtlayıcı, çürütücü zararlarını düşünmek… Aile hakkında söylenen yalanlara eklenen, özel hayatın garip, anlaşılmaz çelişkilerle grileşen sırları… Yoksun hayat, güçlü imgelem, doyumsuz tutkular; işte Charles Baudelaire.

Baudelaire ve Poe

Baudelaire’in, dünya edebiyatına en büyük hizmetlerinden biri de, “Çağımızın en güçlü yazarı” dediği, Gotik edebiyatın kurucusu Edgar Allan Poe’nun, Avrupa edebiyat çevrelerince tanınmasını sağlamaktı. Aralarındaki okyanustan sebep, hiçbir zaman yüz yüze tanışamadılar. Ne var ki Baudelaire, büyük bir Poe hayranı olarak, Amerikalı ustanın bir ruh ikizi halinde yaşadı. Dünyayı bir cehennem olarak algılıyorlardı. Zifiri bir karanlıkla, keskin bir aydınlığın arasında, tuhaf bir alacakaranlığın içinde geçiriyorlardı günlerini. Bir müddet sonra, düşkünlükten alınan zevk, bilinçli bir Epikürcülük çabasına dönüşür Baudelaire’de. Acıyı soyluluk olarak görür ve inanır. Istıraplarından zevk alabilmeyi eşsiz bir yücelik olarak tanımlar. Kötülüğü, yazgı gereği işlenen doğal bir olay olarak değerlendirirken, iyinin bir sanat eseri olduğunu ilan eder. Issızlığın içinde arar huzuru; düşkün, rezil, yalancı, bilinçli bir kötülük edici olmak, tüm yalnızlıkların en büyüğünde yaşamak, gri boşlukları keşif ve onları tek tek fethetmek ister. Şöyle söyler, “Her alanda, herkesin gözünde tiksinti ve iğrenme uyandırdığımda, yalnızlığı fethetmiş olacağım.”

Kasvet Yüklü Bir Şehrin Hayali

Baudelaire’nin yaşamayı arzuladığı zeminin, zihninde tuhaf bir de hayali vardır. Su kıyısında mermerden inşa edilmiş, donuk renkleri kasvet yüklü bir şehir hayal eder. Halk, tabiata karşı derin bir tiksinti duymaktadır, bu yüzden de ağaç ve bitki adına ne varsa sokaklarından ve civarından kazımışlardır. “İşte benim zevkime göre bir manzara, ışık ve mineralden, bir de bunları yansıtacak sıvıdan yapılma bir manzara.” Tüm bu çılgın hayallerin içinde, kendini garip biçimde eşsiz bulur, “Öyle benzersiz bir ruhum var ki, ben bile tanıyamıyorum kendimi.” Pastel renkler, kasvetli tasvirler ve hep bir “öte” beklentisini uyandıran sırlar;

“Saçan üzgün çiçek var nice
Tatlı kokusunu bir sır gibi
Derin yalnızlıklar içinden.”

Ve edebiyatın, tüm karşılıksız tutkunlarına uzanan, Poe üzerine söylenmiş şu sözlerdeki evrensel hitap, “Edebiyatı bir meslek olarak, onurlu ve üretken bir şekilde benimsemek ve bunu aşağılamalara, beceriksizliklerin iftiralarına, zenginlerin kıskançlığına -o kıskançlık ki kendi kendileri için cezadır!- ve sıradan burjuvaların intikamına katlanmak zorunda kalmadan başarabilmek her zaman için çok zor olacaktır.”

Baudelaire ve Türk Edebiyatı

Baudelaire, düşünen, yalnız, sanatsal ve toplumsal tüm değerlere başkaldıran bir adamdı. Gücünü yine terk edilmişliğinden alırdı. Bu noktada son sözü, hakkında muhteşem bir incelemeye sahip Jean Paul Sartre’ye bırakalım; “Hiçbir şeyin onarılamayacağı duygusu ile her şeyin yeni baştan başlayabileceği duygusu arasında gidip gelen Baudelaire, her an bu iki duygudan hangisi daha işine geliyorsa, ona sıçramaya hazırlar kendini.” Baudelaire’nin Sembolizmi, kısa süre sonra Servet-i Fünun dönemiyle birlikte, Türk edebiyatında da kendini gösterir. Mehmet Rauf’un “Eylül” romanı nesre bir numuneyken, Cenap Şahabettin, Ahmet Haşim, Cahit Sıtkı Tarancı gibi isimler, şiir alanındaki temel örneklerdir.

 

Ömer Kara

 

 

 

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Sen Beni Kırıyosun

Sonraki Yazı

Mücahid Mürşidler

İlgili Yazılar

  • 2

    Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II

    Bilal Can
    Dünyanın bu yakasındaki çocukların...
  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 1

    Sizden Gelenler
    Cemal Süreya'nın biz yazmayı ondan...
  • Zamana Muhalif Bir Mekân: Irgandı Köprüsü

    Muhammed Furkan Kâhya
    Köprü denilince akla, iki yeri...
  • Postmodern Babil Efsanesi: Dilin Yeniden İnşası

    Mehmet Erikli
    İçinde bulunduğumuz dönem,...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • En Sevdiğimiz Kitap İsimleri için Ambrosia
  • Sırrı Fâş Eylemek için Nagehan
  • Revü Gülütü için Nesnâs
  • Revü Gülütü için Yarı donuk hevesimi ellerine veriyorum
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Kardeş
  • Sırrı Fâş Eylemek için Meclis-i Mebusan
  • Bir Başka Açıdan “Yedinci Gün” için zeynep
  • yekinen için m. fatih
  • Kütüphanemizde duran ama okumadığımız kitaplar bize ne öğretir? – 5 için kütüphanesinden uzak üniversiteli
  • yekinen için Meclis-i Şuara

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Revü Gülütü

    Sizden Gelenler
    16.01.2021

  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti

    Salih Mirzabeyoğlu
    15.01.2021

  • Sırrı Fâş Eylemek

    Sulhi Ceylan
    14.01.2021

  • yekinen

    Feyyaz Kandemir
    13.01.2021

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II

    Bilal Can
    12.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • 1

    Yedi İklim Ekim Sayısı

    By EdebiFikir
    Yedi İklim dergisinin Ekim sayısı...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...