Yazılar:
  • Edebiyat ve Utanç
  • Yeni Kitaplar, Yeni Ufuklar...
  • Mutlu Olma Sakın
  • Reel Politiğin Kâhini: Carl Schmitt
  • Tarih Nedir?
  • Yedi İklim - Mart 2021
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi

Derisini Değiştiren Yılanın Hayreti 13

Sulhi Ceylan  |  16/10/2017  |  Kategori : Deneme   |  Okunma:1.561

Tasavvufta muzmer-i zâtî diye bir kavram var. Muzmer; gizli, saklı, örtülü, içinde saklı kalmış gibi anlamlara geliyor. Zât ise kendi, asıl, öz ve cevher demek. Kavram olarak kişinin kendindeki güzellikleri başka birinde seyretmesi olarak tanımlanıyor. Yani kişiyi Allah’a yönlendiren güzellik ve çehreyi anlatıyor bu kavram. Mesela Mecnun’un muzmer-i zâtîsi Leyla’dır. O halde Mecnun Leyla’da kimi sevdi, diye bir soru sorabiliriz. Yukarıdaki bilgilere dayanarak, Mecnun’un Leyla’da kendini seyrettiğini ve Leyla’yı görmediğini söyleyebilirim. Fakat şunu da eklemeliyim Leyla’nın muzmer-i zâtîsi de Mecnun’dur.

***

Zunnûn Mısrî hazretleri dervişin nasıl olması gerektiğini şöyle anlatır: “Derviş, konuştuğu zaman kelimeleriyle hakikati açıklayan, sustuğunda Allah’tan başka herkesle ilişkisini kestiği için, bu hakikatleri vücudunun diğer uzuvları konuşan kişidir.”

Dervişin susması da konuşması da Allah içindir. Konuştuğu zaman kendinin ve dinleyenlerin zararına olacak bir şey konuşmaz ve konuşması hep hayırdan ibarettir. Her zaman doğruyu söyler ve insanları Hakk’a çağırır. Konuşunca kalbinden hakikat incileri dökülür ve bu inciler insanların kalbini ferahlatır. En önemlisi ise derviş konuşurken Allah’ı unutmaz. Dervişin susması da ibadettir. Çünkü sustuğu zaman lisan-ı hali konuşur. Varlığı bulunduğu ortama huzur yayar. Bakışları, mimikleri hatta duruşu bile Hakk’ı hatırlatır.

***

Bişr-i Hâfî hazretleri şöyle buyurur: “Hüzün bir hükümdar gibidir; otağını bir yere kurunca, başkalarının orada ikametine izin vermez.” Çünkü hüzün sahipleri yani kalbi kırıklarla Allah’ın beraber olduğu bir hadis-i kudsi de belirtilmiştir. Kalbi; günahlarından, gafletle geçen ömründen, boş işlerle geçirdiği anlara üzülmesinden ve Allah’a hakkıyla kulluk yapamadığı düşüncesinden ötürü hüzünle dolan kişi bu hüzün sebebiyle duygu ve düşüncelerine çeki düzen verir ve kendini kontrol altına alır. Bu sebeple hüzün Hakk’ı bulmanın pusulası hükmündedir. Hatta bir kişi halleri sebebiyle hüzünlenemiyorsa, hüzünlenemediği için hüzünlenmesi gerekir. Hüznün alametinin solgun bir beniz olduğunu söyleyen Hâris el-Muhâsibî hazretleri aynı zamanda hüznün, firak arttıkça artacağını söyler. Kişinin başına gelebilecek en büyük firak yani ayrılık ise dünyada iken Allah’tan uzak olmaktır. Bunun alameti ise kişinin Allah’ın her an kendisiyle birlikte olduğunun farkında olmamasıdır. İşte bu hal serâpâ hüzün doğurması gerekir.

***

Kişinin en kıymetli hazinesi vaktidir. Bu sebeple vakit keskin kılıç gibidir, denir. Her yeni gün yeni bir umuttur. Bu sebeple gafletle ve gereksiz işlerle geçirilen her gün aslında kaybedilmiş ve umudun hakkı verilmemiş bir gündür. Tasavvufta çok önemli meselelerden biri dervişin her anının değerini bilmesi ve vaktin gereğince amel etmesi konusudur. Vukuf-i zamani denen ve yaşanan anın farkında olmak olarak açıklanan tasavvufi düstur hakkında Şah-ı Nakşibend hazretleri şöyle buyurur: “Vukuf-i zamani, kişinin her zaman kendi hallerine vakıf olmasıdır. Eğer amelleri şükretmeyi gerektiyorsa şükretmeli, tevbeyi gerektiriyorsa tevbe etmelidir.” Dolayısıyla vukuf-i zamani bir otokontrol mekanizmasıdır. Kişinin kendine eğilmesi ve sürekli kendini anlamaya çalışması halidir. Adeta bir kuyu gibi olan benliğinin koridorlarında kendini tartması ve karşılaştığı durumlara göre gereken amelleri yerine getirmesidir. Doğumun, ölüme açılan bir kapı olduğunun farkında olan insanın zamandan daha değerli nesi vardır ki?

Sulhi Ceylan

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Ruhun Dirilişi

Sonraki Yazı

Ayna

İlgili Yazılar

  • 2

    Sabahattin Âli’yi Kimler Öldürdü?

    Davut Bayraklı
    “Sağlığında nice ehl-i...
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi V

    Bilal Can
    I. İçimizde mayalanan her hüzün,...
  • Şehrengîz

    EdebiFikir
    Meslek ve esnafların tanıtıldığı,...
  • 1

    Kitap, daima kitap, her zaman kitap…

    EdebiFikir
    İsmail Kara tarafından yazılan bu...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Edebifikir Radyo

Son Yorumlar

  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için EdebiFikir
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için Nagehan
  • yekinen için furkan
  • Hayat Denen Soru İşareti için bu fotoğraflar
  • Bu Yazı Sadece Öğretmenler İçin Yazılmadı! için canevinden
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için Reel okur
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için Obsidyen
  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi için Periferi
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için Ömer asaf
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için okur

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Edebiyat ve Utanç

    EdebiFikir
    06.03.2021

  • Yeni Kitaplar, Yeni Ufuklar…

    Cüneyt Dal
    05.03.2021

  • Mutlu Olma Sakın

    Sulhi Ceylan
    04.03.2021

  • Reel Politiğin Kâhini: Carl Schmitt

    Muhammed Furkan Kâhya
    03.03.2021

  • Tarih Nedir?

    EdebiFikir
    02.03.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Derin Yapılanma
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • Kendini Arayan Adam Arkaş’ın Günlüğü

    By EdebiFikir
    Künye: Kendini Arayan Adam Arkaş’ın...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...