Yazılar:
  • Distopyadan Ütopyaya
  • Kahraman Öldüğünde
  • Zihniyet ve Din
  • Eski Bir Dosttan Gelen Mektup
  • Kısa Bir Anın Fotoğrafı Yahut Modern Babil Efsanesi
  • Mezar Saati
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050

Derisini Değiştiren Yılanın Hayreti – 6

Sulhi Ceylan  |  21/06/2016  |  Kategori : Deneme   |  Okunma:

Eğer  şimdi ben“insan” diyorsam, düşünen bir varlıktan bahsediyorum demektir. Böyledir, çünkü düşünme yetisi ile insan diğer varlıklardan ayrılır ve eşrefi mahlûkat olmanın hakkını verebilir. İnsanın bilenenden bilinmeye doğru olan koşusu düşünme ile sonuçlanır.

***

Oruç kendini tutmakla, uzak durmakla ilgili bir amel. Zaten orucun Arapçası olan “savm” bir şeye karşı kendini tutmak anlamına geliyor. İbn Arabî hazretleri oruç hakkında şöyle der: “Oruç, insanın yemekten, içmekten cinsel ilişkiden ve dedikodudan uzak durmasını sağlayan ‘samedâni (hiçbir şeye muhtaç olmamak)’ bir niteliktir.” Samedâniyet Allah’a ait bir sıfat olup hiçbir şeye muhtaç olmamayı ifade eder. İşte kul oruç tutarak yeme, içme ve cinsel ilişkiden kendini tutar ve adeta bunlara ihtiyacım yok der. Bu sebeple kul izafi olarak olsa da Samedâniyet ile sıfatlanmış olur.

Ayrıca İbn Arabî orucu bir şey yapmamak olarak açıklar. Yani oruç her hangi bir şey yapmayarak yapılan bir ameldir. Çünkü özünde terk vardır. Burası önemli…

***

Dünya hayatı başlıbaşına bir oruçtur. Doğumu iftar ve ölümü sahur olan tek günlük bir oruç. İnsan; doğum iftarıyla bir benlik olduğu algısına kapılır. Tâ ki bu algı Azrail’in ruhunu alması olan sahur ile bozulur. İşte kul bu zahiri iftar ve sahur arasında bâtınî olarak orucunu açabilir. Ölmeden önce ölmek dediğimiz hal aslında doğumla başlayan orucun zahiri olarak ölmeden önce açılmasıdır ki meyvesi: Fenafillah’tır.

Oruç insanın kendini tutmasıdır. Ben’ini tutmasıdır. Ben’ini tutup vahdet deryasında boğmasıdır. Vahdet deryası gerçek iftardır. İçmeyenlere aşk olsun.

***

Tasavvuf zahirle bâtının içiçeliğidir. Veliler Allah Teâlâ’nın emirlerine sıkı sıkı sarılmaları sonucu yaptıkları amellerde derinleşmişler ve tuttukları oruca yeni açılımlar kazandırmışlardır. Mesela bedenin orucunun yeme içme ve cinsel ilişkiden kesilmesi iken, kalbin orucu ise Allah’ı tefekkür etmektir. Bu sebeple masiva dediğimiz Allah’tan gayrı şeylerin kalpte yer etmesi bedenin orucunu bozmasa bile ise kalbin orucunu bozar.

***

İsmail Ankaravî hazretleri, orucun ve açlığın sırrı nedir, neden oruca bu kadar önem veriyorsunuz sorusunu Minhâcu’l Fukarâ kitabında şöyle cevaplar: “Açlıktan murad, maksat, şuhûdiyetin (Hak’kı Hak ile görme)  çoğalması ve nefsin ezilmesinin sağlanmasıdır. Mide acıktığı zaman insanın cismi ruhanileşir, hikmetine binaen insanın ruhen sâlim olması ve yapmış olduğu ibadet ve taatlerinde tembellikten arınmış olarak uyanık bir vaziyette olmasıdır.”

***

O halde neden çekineyim işte söylüyorum; gerçek iftar kulun Allah’a vasıl olduğu yani kavuştuğu andaki iftardır. İşte oruç zamandan ve mekândan münezzeh olan Allah’ı görmek ve halkı görmemektir. Tüm adetleri ve önyargıları açlık kılıcıyla kesen kişi en son bu kılıçla kendi ben’ini de kurban eder ki bu kurban oruçlu kişinin zekâtıdır.

***

Eğer  şimdi ben “insan” diyorsam kendini tutabilen bir varlıktan bahsediyorum demektir. Böyledir, çünkü kendini tutabilme gücü ile insan diğer varlıklardan ayrılır ve eşrefi mahlûkat olmanın hakkını verebilir. İnsanın iftardan sahura doğru olan hayat koşusu visal yani kavuşma ile sonuçlanır.

Sulhi Ceylan

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Sıfır İroni

Sonraki Yazı

“Artistliği Bırakalım, Virdimizi Çekelim!”

İlgili Yazılar

  • Distopyadan Ütopyaya

    Cüneyt Dal
    Kasvetli bir dünyada açtım...
  • 2

    Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi VII

    Bilal Can
    Bize gösterilen kapılardan,...
  • İthaf

    EdebiFikir
    Halide Edib’e - Çok yıl önce...
  • 2

    tivıtırı nasıl kullanıyorum?

    Mehmet Raşit Küçükkürtül
    (hatıra eskiz defteri-1) 2009...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Kahraman Öldüğünde için hasna para
  • Kahraman Öldüğünde için H. G.
  • Mezar Saati için A.
  • Örümcek Adamın Bundan Haberi Var mı? için Padavra
  • Kısa Bir Anın Fotoğrafı Yahut Modern Babil Efsanesi için can
  • Eski Bir Dosttan Gelen Mektup için A.b
  • Eski Bir Dosttan Gelen Mektup için #TTB
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi VII için Tahir Tarık
  • Kısa Bir Anın Fotoğrafı Yahut Modern Babil Efsanesi için KöstekliSaatKösteği
  • ben bugün düşüyorum için Derya

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. İbrahim Orhun Kaplan
  11. Mehmet Emir
  12. Mehmet Erikli
  13. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  14. Mücahit Emin Türk
  15. Muhammed Furkan Kâhya
  16. Muhammet Emin Oyar
  17. Ömer Ertürk
  18. Ömer Can Coşkun
  19. Şadiye Sare Kaplan
  20. Sizden Gelenler
  21. Süleyman Mete
  22. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Distopyadan Ütopyaya

    Cüneyt Dal
    01.07.2022

  • Kahraman Öldüğünde

    Sizden Gelenler
    30.06.2022

  • Zihniyet ve Din

    EdebiFikir
    29.06.2022

  • Eski Bir Dosttan Gelen Mektup

    Tahir Tarık Balıkçı
    28.06.2022

  • Kısa Bir Anın Fotoğrafı Yahut Modern Babil Efsanesi

    Mehmet Erikli
    27.06.2022

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Genel
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sâdî Şirâzî
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sokağın Nabzı
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • On Üçüncü Adım

    By Kübra Taşkıran
      Bir saat kırk iki dakika...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...