Yazılar:
  • Sorgulama Dosyası: Ölüm deyince...
  • Ah Kılıcı - II
  • İlk Taşı Kim Atsın?
  • O Belde
  • Nutellanâme
  • Balığın Karnı
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050

Hepimiz Birer Kablo Bağlayıcısıyız

EdebiFikir  |  11/07/2017  |  Kategori : Deneme   |  Okunma:

5

Bir gün Bihmed’in önündeki bayiden geçerken Hürriyet Gösteri Sanatlar Dergisi’nin kapağı dikkatimizi çekti: “Yeşil Bahçede Kültür”. Hafızamız bizi yanılmıyorsa şâir İhsan Deniz’in Sezai Karakoç başta olmak üzere bazı düşünür ve şâirler üzerine kaleme aldığı bir yazı düştü önümüze. Daha sonra kendi cümleleriyle tanıtılan bir isim ve üslûp gözümüze çarptı: Nuri Pakdil. Ne yalan söyleyelim, bizi mest etti. Necip Fazıl ve Sezai Karakoç’a ilave olarak bütün kitaplarını bulduk ve büyük bir iştahla yer içer gibi okuduk, dahası okuttuk. İrfan Fethi Gemuhluoğlu üzerine kaleme aldığı o enfes Bağlanma isimli hatıra denemesinden etkilendiğimiz için tek sayı da olsa Mücahit Asutay ve Ahmet Tokiş’le beraber çıkardığımız Kablo dergisinin epigramı Gemuhluoğlu’nun şu sözüydü: “Hepimiz birer kablo bağlayıcısıyız.” Arkadaşlardan işittiğimize göre bu söz Kur’ân-ı Kerîm hocamız Dr. Nusrettin Başyiğit Beg’in de bir dönem virdi olmuş. Fotokopi usulü çoğaltılan Kablo’yu aynı evi paylaştığımız arkadaşlar kantinde poşetlere sarılı olarak dağıttılar. Epey bir akis uyandıran derginin ikinci sayısını da hazırladık ama para yok. Sağ olsun sevgili Ergin Ögcem finansmanını temin etti. Ne var ki bir akşamüstü Kablo’yu bastıracağımız parayı, Mücahit Asutay’la beraber yediğimiz kuru fasulyenin ücreti olarak Heykel’in üstünde bir lokantaya yatırmak zorunda kaldık. Bir cümleyle Pakdil usta bizim için bir merhale oldu. Onun sayesinde “başkasının söylediği büyük bir hakikati tekrar etmekten, kendi kendine bir yalan uydurup söylemek daha hayırlıdır” sözünü tecrübe ettik. Hülasa biz de hayli sosyal bir adam olduk.  Kendimizi yetiştirmeden milleti yetiştirmeye kalktık.

İkinci sınıfta okurken Eflâtûn ile Fârâbî’nin “devletleri filozof-kral yönetmelidir” hükmünü hem mücerret hem de müşahhas olarak ete kemiğe büründüren ve ömrü boyunca evlâd-ı fâtihân olduğunu iftiharla söyleyen Ali İzzetbegoviç’le tanıştık. Hem bilen hem eyleyen hem de hayatın her zaman teorinin önünde yürüdüğünü gözden kaçırmayan bu adam bize Kant, Dostoyevski ve Fazlur Rahman’la Osmanlı tecrübesini harmonize eden bir mütefekkir intıbaı uyandırdı. Hıristiyanlık Yahûdilik ve İslâmiyet’i karşılaştırdığı kısma vurulduk. Klasik kaynaklardan okuduklarımız dâhil o gündür bugündür daha iyi bir tahlile de rastlamadık. Bunu da müellifin realitenin en çıplak ikliminde yaşama sanatına sahip olmasıyla irtibatlandırdık. Böylece “velayet gösterip suya seccade salmışsın/Yakasın Rumeli’nin dest-i takva ile almışsın” diyen Süleyman Çelebi’nin dedesi Şeyh Mahmud’un ifade ettiği gibi Rumeli’de Müslüman olmanın suya seccade serme hâdisesi olduğunu bir kez daha idrak ettik.

İlâhiyatta okuduğumuz yıllarda gündemi süsleyen isim Fazlur Rahman idi. Ahd-i Atik’i tarihselci bir perspektifle okuyan Spinoza gibi o da Kur’ân-ı Kerîm’in dolayısıyla da İslâm’ın aynı gözle okunmasını savunuyordu. Aksak hayvanla kervana karışmak kabilinden biz de bu kervanın peşi sıra epey yürüdük. Deve teşbihleri yapan bedevî gibi varsa yoksa bu Pakistanlı âlim. Bu bakımdan Ahmet Saim Beg hocamızın kelâm derslerinden birini Fazlur Rahman’ın vahiy anlayışını tenkit etmeye tahsis etmesi tesadüf değildir. Son sınıfta Evliyâ Çelebi, Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Köprülü-zâde Fuad, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nurettin Topçu, Refik Hâlid, Yakup Kadri, Hâlid Ziya ve Kemal Tahir’i okuduk. Allah’ı dışarıda değil içeride aramamız gerektiğini, bizi ihyâ edecek damarın nerede olduğunu öğrendik. Fikir hayatımızın yörüngesini tayin etmesi gereken bu isimleri okumaya başladıktan sona Pakdil bize Türkçeyi boğazlayan bir kasap gibi gelmeye başladı. Gördük ki dünya görüşümüzü keyfî dille anlatan Usta’nın yazdıkları söylediklerine söyledikleri de yazdıklarına hiç benzemez. Daha doğrusu kamusun namus olduğuna inanmayan o dille meseleler dile getirilemez; zira dil ve düşünce karşılıklı aynalar gibi birbirini aksettirir. Zihniyet dünyamız ve hayat felsefemiz dilin bünyesinde; dilimiz de zihniyet dünyamız ve hayat felsefemizin yörüngesindedir. Gene aynı sene “nev-heveslik bu ya insan bildiği şeylerde yanılır” diyen Cevdet Paşamızla tanıştık. Bugün de pusulamız olan ve bize düşünce sahasında nasıl bir üslûp takip edilmesi gerektiğini gösteren Paşamızı okumaya başladıktan sonra koltuğu altından çekilen ikbal sarhoşuna döndük. Önceki yıllarda eserlerini döne döne okuduğumuz Fazlur Rahman bize protestan papazı veya içki içmeyen Luther yahut da metafizik olanı tarihî tecrübeye ircâ eden Spinoza gibi gelmeye başladı. Doğrusu Fazlur Rahman’ı okurken insanın sarığı cübbeyi yakıp medreseye tüküresi geliyor. Fazlur Rahman’ı ve Watt’ı attık. Fakat Marmara İlâhiyat’a gelince gördük ki kalb Watt’laşmasa da kafa Fazlur Rahman’laşmış. Nitekim Marmara İlâhiyat Fakültesi’ndeki bir dersinde bir profesörün İSAM’ın kendisine yatırım yapmadığına hayıflanması bizi tekrar hayret makamına yükseltti: “Falan kişiye verilen imkânlar bana verilseydi ben de en az bir Fazlur Rahman olurdum.”

Bütün bunların yanında ağır aksak da olsa Emirsultan, Heykel ve Maksem’de kadîm medrese usulü nahiv, tefsir ve hadis dersleri aldık. Bu ders alma işini İstanbul’da Teftâzânî’nin Şerh-i Akâid’inin okuyarak noktaladık. Klasik kaynaklara yönümüzü çevirmenin ehemmiyetini anladık. Mezuniyet sonrası Kırım Türkü, mâcir bir ailenin damadı olarak bir deve yükü kitapla geldiğimiz İstanbul’da gördük ki talebelik resmî değil fiilî bir hâdisedir. Menzili çok, geçidi yok, uzak bir yol. Yürür de yürür. Gider de gider. “İlim ü irfânı her yerde aramak câiz ve belki elzem” hükmünü veren Cevdet Paşa’nın bir kez daha haklı olduğunu müşahede ettik.

Fatih M. Şeker

Kaynak: Türk Dikkati, Fatih M. Şeker, Dergâh Yayınları, Sayfa: 247-249.

Tweet

5 Yorum

  1. CASIM ÇOBAN 12.07.2017 23:24:18

    Anadolu gençlerinin en temel sorunu;
    Gönül kafesi doldurulmadan kafatasının içi dolduruluyor. Dolayısıyla bir ömür yetecek (cancel reply’nin tespiti) kitapları en sonda bulup bir ömrü son bir-iki yılda yaşıyoruz. Cümle mahlukatın kabullenmedigi ve insanın kabul ettiği emanet olan “Aşk” ile erken zamanda tanışmak temennisiyle…

    Cevapla
  2. mehmet raşit küçükkürtül 11.07.2017 13:28:38

    “bâtıl türkçe”den bir yol bulamayız “maksudumuza”. bu lâtin harfleriyle de türkçenin devamı mümkün değildir.

    Cevapla
    • ins-an. 11.07.2017 19:59:06

      peki nasıl olucak? bu alt yapı nasıl sağlanacak?
      bu harfleri okuyoruz, ama anlamıyoruz anlaşamıyoruz. yıllarca birbirimize yabancılığımız..
      Lakin Kur’an harflerini ise okuyamıyoruz bile. sitenin bir bölümünü ‘türkçe*(Kur’an harfleri kullanarak) yazın türkçe ile anlaşabileceğimiz bir alan yapın’ diye temin bile edemem sizden, imam hatip- ilahiyat vs. mezunu değilim veyahut öyle bir eğitimim yok.
      yarım yamalak direnmem bile manasız, okuyamıyorum ki anlayayım. bir yerden başlamalı ama nereden nasıl?
      Ehl-i varsa bu işin anlatsında bilelim. Lütfen.

      Cevapla
      • Cancel Reply 12.07.2017 05:08:04

        Söyleyeyim. Haddinden fazla bilme isteği, haddinden fazla hata yapma isteği demektir bir bakıma.

        İnsan, okudukça hem idraki artan hem de entelektüel eylemlerinden haz alan garip bir mahluk olduğundan, düştüğü ketenpereyi bir türlü fark edemez.

        Kontrol altına alınamamış entelektüel şehvet, insanın kendini
        diğer insanların üzerinde bir konumda görmesini icbar eder.

        Çok fazla ve çeşitlilikte kitap okudukça, kişinin zihni, zamanla fikir, hüviyet ve dünya görüşü anlamında ‘güvensizlik’ hissine kapılır. Bilahare, insan bildikçe, ‘dünyaya karşı bir şey söyleme’ hastalığına kapılır ki, muhtemelen buna memur bile kılınmamıştır. Bu kadar kümülatif bilginin yanında ‘güvensizlik hissi’ insan bilincini ister istemez vülgarize eder. Dolayısıyla, çeşitli yaşlarda ve dönemlerde ideolojik bir dayanak, sınırları belirlenmiş bir ‘fikir atlası’na ihtiyaç duyar insan. Kişinin mizacına, yaşına, ‘asabiyetine’, faşizme ya da komünizme olan bastırılmış tutkularına göre bu fikir atlasları; Che Guavera’dan tutun Rihanna’ya, Metellica’dan tutun İsmet Özel’e kadar çeşitli kişi ve kuruluşlar arasında gider gelir. Çünkü insan içten içe bilir, bunca bilgi birikim; vicdani bir sorumluluğu, ictimai bir duyarlılığı ya da kural tanımaz bir sapkınlığı yanında getirmelidir. Buysa ancak ‘büyük deha’lara yaslanmakla mümkündür!

        Bu noktada, malayani ‘edebiyat’ kitapları ile kendisini daha iyi bir kul olmaya yönlendirecek faydalı ‘ilmi’ kitapları bir birine karıştırmayan adam davayı kazanır.

        Bunca kitap, bunca bilgi amel etmeye yaramıyorsa kaskatı zehirdir. İyi bir kitabın, iyi bir düşüncenin idrakine varabilmiş olmak iyi bir insan olmaya yetmiyor.

        Dönüp dolaşıp kitap okumayın arkadaşlar… Çoğu klişe pragmatiktir, uygulayın. Evet, klişe ama hakikat: cehalet erdemdir.

        Bir Kuran tefsiri, bir ilmihal, bir akaid kitabı, şerhli bir hadis kitabı bir de İmam Gazali hazretlerinin İhya kitabı bir adama bir ömür yeter.

        Cevapla
        • Yesil kalem 27.07.2017 22:15:14

          Evet bu kitaplar, bir ömür yeter lâkin bu kitapları anlamak için de, yaşamak içinde bir kütuphane kitap okumak icâbeder.

          Biz bir bedevî kadar dahi hayatı, doğayı, yıldızları ve insanı tanımıyoruz, tanıyamayacağız.

          Ama öğreneceğiz…kütüphâneler dolusu kitap okusakta bir bedevî kadar hayata dokunamadığımızı…

          Yazının başlığı çok mânidar ve hepimizden bir kesit var sanki…

          Cevapla

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Seng-i Sebur

Sonraki Yazı

Çiçeklerden Özür Dilemeli

İlgili Yazılar

  • 1

    İlk Taşı Kim Atsın?

    Sulhi Ceylan
    1. İnsan ve günah (suç) arasındaki...
  • “Yazıyor Yazıyor” Demenin Dünü Bugünü

    Ferhat İnan
    Hâlâ Gazete Okuyor musunuz? Geçen...
  • Göle Maya Çalarken Eşeğe Ters Biniyor ve Bindiğim Dalı Kesiyorum

    Feyyaz Kandemir
    Göle Maya Çalmak Nasreddin...
  • 3

    Peki Ne Olacak?

    Sulhi Ceylan
    Telefonum çaldı. Arayan Bülent...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Sorgulama Dosyası: Ölüm deyince… için Tahir Tarık
  • Ah Kılıcı – II için A.b
  • Ah Kılıcı – II için ca-hill
  • Ah Kılıcı – II için Yolcu
  • Ah Kılıcı – II için gizli örgüt
  • Ah Kılıcı – II için Dıngıl Osman Tezvaran
  • Ah Kılıcı – II için A.b
  • 15 Maddede Ali Emîrî Efendi için Seçil
  • Ahmet Haşim: Müslüman Saati için Seçil
  • Ahmet Haşim: Müslüman Saati için Burak

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. İbrahim Orhun Kaplan
  11. Mehmet Emir
  12. Mehmet Erikli
  13. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  14. Mücahit Emin Türk
  15. Muhammed Furkan Kâhya
  16. Muhammet Emin Oyar
  17. Ömer Ertürk
  18. Ömer Can Coşkun
  19. Şadiye Sare Kaplan
  20. Sizden Gelenler
  21. Süleyman Mete
  22. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Sorgulama Dosyası: Ölüm deyince…

    EdebiFikir
    17.05.2022

  • Ah Kılıcı – II

    EdebiFikir
    15.05.2022

  • İlk Taşı Kim Atsın?

    Sulhi Ceylan
    13.05.2022

  • O Belde

    Tahir Tarık Balıkçı
    12.05.2022

  • Nutellanâme

    Adem Suvağcı
    10.05.2022

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Genel
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sâdî Şirâzî
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sokağın Nabzı
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • bu dünya sevenlere bir tuzaktır

    By EdebiFikir
    Adem Suvağcı, Edebifikir okurları için...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...