Yazılar:
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır
  • Yenileyen Yenilgi
  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi
  • "Başkalarının Talihsizlikleri Baldan Tatlıdır"
  • Müsâbaka
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?)
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi

Kalemtıraş

EdebiFikir  |  13/08/2013  |  Kategori : Deneme   |  Okunma:4.879

kalemtiras

Manevi kıymeti hiçbir şeyle ölçülemeyen eski kamış kalemleri kesmek için kullanılan, uzunca saplı, nispeten küçük ve kısa ağızlı bir nevi bıçağa kalemtraş denir. Bunların ağızları o kadar asil bir çelikten yapılmıştır ki asırlarca bilenmeden kullanılabilir. Ağzı ile sapı arasındaki pirinç maddeye ‘’Pırazıvana’’ denir. Bazı namdar kalemtraşlar bu kısmı altından yaparlardı. Recai gibi meşhur bir üstad da pırazıvana ile sap arasına, bir altın ve bir bağadan, kağıt kadar ince bir şeyde ilave ederdi. Her ustanın bir damgası vardı. Yapanın adı bulunan bu damgalar, küçük bir altın veya pirinç parçasına üstadane vurulur ki damga, pirinç ve altın veya gümüş kalemtraşın çeliğine oturtulurdu.

Damga, kalemtraş eskiyinceye kadar çıkmaz ve iyi kullanılan bir kalemtraş da asırlarca gider.

Kalemtraş sapları yeşim, akik, mercan, som, fildişi, ud, ünnab, pelesenk, abanoz ve daha başka şeylerden yapılırdı. Hem ağzı hem de sapı mükemmel bir kalemtraş beş liradan yüz liraya kadar satılabilir. Mesela, fevkalade işlenmiş yeşim saplı ve altın pırazıvanalı bir kalemtraş yüz, yine fevkalade yapılmış yekpare mercan saplı bir kalemtraş elli lira kadar eder. İki başı mercan, ortası som veya sade som veya mozayik olanları vardı. Meşhur kalemtraş üstadlarından hatırımda kalanlar da sunlardır: Baba, Galatalı, Recai, Eyüplü Recai, Rıza, Misli, Meyli, Şeyh, Dana, Resmi, Safi, Saki, Sıtkı, Muhyi, Dede, Eşref, Fazlı, Necip ve son zamanlarda Zeki ve daha birçokları. Bunlardan Baba’nın ve Recai’nin kalemtraşları, arkası menevişli ve pek tatlı yeşilimsi bir renkte olup cidden hayrete şayandır. Galatalı Recai’nin kalemtraşlarının hususiyetleri vardır. Damgası, pırazıvanası altındır; som ve fildişinden mamül olan sap ile pırazıvana arasına iki ince altın tabaka ve arasında ince bir bağa levha bulunur ve bu göz hizasına getirilince şeffaf bir vaziyette görülür. Birde altın damga vurduğu arka tarafı latif, şeffaf ve menevişli görülür. Bazen de sapların içinde saklı başka kalemtraş vardır; damgaları da bu şekildedir. Şimdi maalesef kalemtraş yapan değil, o çeliğini bulan, o zağı veren de kalmamıştır. Hatta elde bulunanları bilemeyi beceren bile yoktur.

Her  hastaya bir firaş lazım
Hattata kalemtraş lazım.

Softanın birisi cübbesinin altında koca bir saldırma olduğu halde bir gece Yeniçeri ağasına rastlamış. Ağa, softayı bir kere gözden geçirmiş ve üzerinde saldırmayı bulunca: “Hoca bu saldırmayı ne yaparsın?” diye sormuş; softa da irkilmeden, “Bununla yanlış kazırım” cevabını vermiş. Hayrette kalan ağa: “Bire softa hiç bununla yanlış mı kazınır?” deyince, softada tereddüt etmeden, “Vallahi ağa, öyle yanlışlar var ki bu bile az gelir” demiş.

 

Nurettin Rüştü Büngül

Kaynak: Eski Eserler Ansiklopedisi

 

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Hatıra

Sonraki Yazı

Üç Numara

İlgili Yazılar

  • 2

    Sabahattin Âli’yi Kimler Öldürdü?

    Davut Bayraklı
    “Sağlığında nice ehl-i...
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi V

    Bilal Can
    I. İçimizde mayalanan her hüzün,...
  • Şehrengîz

    EdebiFikir
    Meslek ve esnafların tanıtıldığı,...
  • 1

    Kitap, daima kitap, her zaman kitap…

    EdebiFikir
    İsmail Kara tarafından yazılan bu...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Edebifikir Radyo

Son Yorumlar

  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için Obsidyen
  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi için Periferi
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için Ömer asaf
  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır için okur
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için .
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için Feyza
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için Abdullah
  • Mihrinaz için buradayımhep
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için genel okuyucu
  • Dut Ağacı için hayri pıtır

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Yenilgi Yenilgi Büyüyen Yıllar Vardır

    Celal Kuru
    27.02.2021

  • Yenileyen Yenilgi

    Mehmet Emir
    26.02.2021

  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi

    Davut Bayraklı
    25.02.2021

  • “Başkalarının Talihsizlikleri Baldan Tatlıdır”

    Sulhi Ceylan
    24.02.2021

  • Müsâbaka

    Ömer Can Coşkun
    23.02.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Derin Yapılanma
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • Tüy

    By Mükerrem Mete
    Kalemin tükürdüğünü düşündü....
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...