Yazılar:
  • Hitler’in Sahte Günlükleri
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi III
  • Sezai Karakoç'un Hatıraları - 2
  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat
  • Revü Gülütü
  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Peyami Safa: Kültür Haftası Dergisi

Adem Suvağcı  |  26/09/2019  |  Kategori : Dergi   |  Okunma:2.329

Haftalık kültür sanat dergisi olarak yayın hayatına başlayan Kültür Haftası dergisi, 15 Ocak 1936 yılında ilk sayısını neşreder. Derginin sahibi ve neşriyat müdürü Peyami Safa’nın ağabeyi İlhami Safa’dır. Ahmet Ağaoğlu, Mustafa Şekip Tunç, Ahmet Hamdi Başar, Hilmi Ziya Ülken, Namık İsmail gibi liberal eğilimli aydınların yer aldığı çevredeki seviyeli tartışmalar Peyami Safa’yı Kültür Haftası dergisini çıkarmaya götürür; dergiye asıl fikrî istikâmetini de Peyami Safa verir.

Dergi, 1936 senesinde “kültür” kelimesinin o yıllarda Türkiye ve dünya için ne ifade ettiğini irdeleyen bir değerlendirme yazısı ile ilk sayısını yayımlar. Sonraki sayılarında da bu tema çerçevesinde bol miktarda yazı ve tartışma içerecektir. Giriş yazısı ve kültür çevresinde dönen diğer birçok yazı, derginin ana meselesini ortaya koyacak niteliktedir.

Kültür Haftası, Peyami ve İlhami Safa’nın daha önce çıkardıkları Hafta dergisinde tanıtılmıştır. Hafta’nın 91. sayısında derginin kapanmak üzere olduğunu ima eden bir üslupla yeni bir projeden söz edilir. Derginin 92. Ve son sayısında Peyami Safa, yeni derginin içeriğinden bahseder. Geniş duyuru ile haftada bir çıkacak yeni derginin adının “Kültür Haftası” olacağını belirtir. Bu duyuru ile Kültür Haftası dergisinin nasıl bir dergi olacağı ve yazar kadrosu açıklanmıştır. Hafta’nın son sayısındaki duyuruya göre Kültür Haftası’nın ilim ve felsefe kısmında Mustafa Şekip Tunç, Ahmet Ağaoğlu, Münir Serim, Suut Kemal Yetkin, Sabri Ander, Sabahaddin Rahmi Eyüboğlu, Mazhar Şevket, Mümtaz Turhan ve Saki Safder; edebiyat kısmında Yahya Kemal, Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Kutsi Tecer, Faruk Nafiz Çamlıbel, Suat Derviş, Nizamettin Nazif, Fikret Adil, Peyami Safa, Cahit Sıtkı Tarancı; güzel sanatlar kısmında Mesut Cemil, Mahmut Ragıp Kösemihal, Nurettin Şazi, Kemal Emin, İsmail Galip, M. Feridun, Nurullah Cemil Berk, Elif Naci Zühtü Müridoğlu ve Bedri Rahmi Eyüboğlu yazacaklardır.

Derginin birinci sayının ilk yazısında “Kültür Haftası” imzasıyla yazılmıştır. Bu yazının kim tarafından kaleme alındığı bilinmiyor. Bu yazıda kültür kavramı tanıtıldıktan sonra Rönesans’tan itibaren manevi faaliyetlerinin kültür etrafında toplandığı, bu sebeple derginin isminin delâlet ettiği manaya sadık kalarak sanat, ilim ve edebiyatı bir kültür seviyesi ahlâkıyla birleştirmek, sağlamlaştırmak istediği ifade edilmektedir. Yerli fikirlerin serbest bir şekilde ortaya konacağı dergide bütün yazarlar birbirine “kültür planında umumî bir vahdetle bağlı olup, dergi edebiyattan ve sanattan, ilimden ve felsefeden halis kültüre çıkan yolun üstündedir” şeklinde ifadelerde bulunurlar.

Kültür Haftası’nın ilk sayısında Mustafa Şekip, “Dünya Kültürlerine Bir Bakış” başlık yazısında dünyanın birbirinden farklı üç kültür tipi içinde yaşadığını belirtir. Hint, Çin ve Avrupa’ya ait bu üç kültürün özelliklerini açıkladıktan sonra Avrupa kültürü ile Hint kültürü arasındaki farklara temas eder ve Avrupa kültürünün tartışılmaz üstünlükleri olduğunu savunur. Şekip’e göre, Ziya Gökalp’in anladığı manada Batı’nın sadece ilmini ve tekniğini alarak çağdaşlaşmak mümkün değildir; kültürün esaslarını teşkil eden değerleri de benimsemek gerekir.

Derginin 3. sayısında, kim olduğu belirtilmeyen “Büyük Şair”in evinde, “memleket edebiyatı” hakkında yapılan sohbetin özeti yayımlanmıştır. Bu ilk denemenin olumlu geri dönüşler almasıyla beraber toplantılara devam edilmiş, her toplantıda belli bir konu üzerinde konuşularak bunun özeti de dergide yayımlanmıştır. İkinci toplantıda romana, üçüncü de ise Ahmet Haşim’e ve intihâle dair konuşulur. Ahmet Hamdi Tanpınar, bu toplantılardan birkaçının Tokatlıyan’da yapıldığını aktarır.

Yahya Kemal, ilk sayıdaki yazısında Türk edebiyatının artık Avrupa mektebinden memlekete dönmesi, memleketten bahsetmesi gerektiğini, en sağdan en sola kadar herkesin edebiyatı ancak bir toplumun ve bir iklimin ifadesi olarak kabul etmek zorunda olduğunu, fakat bunun Avrupa kültürünü yok sayarak kendi içimize kapanmak anlamına gelmediğini belirtmiştir. Üçüncü sayıdan itibaren başlanan Zahir Sıtkı Güvemli’nin (ZESEGE) “Memleket Edebiyatı Nasıl Olmalıdır?” konulu bir dizi karikatürünün ilkinde Yahya Kemal, eski tip bir kayığa binmiş olarak Boğaz’da bir yalının önünden geçerken tasvir edilmiştir. Dergide Yahya Kemal’in imzasına bu karikatürden sonra bir daha rastlanmadığı görülmüştür. Derginin ev toplantılarından ilk dördüne katılan Yahya Kemal, daha sonra tamamen uzaklaşmıştır. Bu dönemde Necip Fazıl’ın çıkardığı Ağaç dergisinde Necip Fazıl’ın Kültür Haftası hakkında belli bir terkip yapamadığı, herkesin orada eski hâline göre biraz daha gevşek, kendi âlemi içinde tek başına yürüdüğü ve mecmua ile pek alâkadar görünmedikleri, yazıların uzun, mücerret ve cansız olduğu şeklinde sert bir eleştirisi çıkar.

Birbirini takip eden 21 sayıdan oluşan Kültür Haftası dergisi büyük harflerle yazılmış “KÜLTÜR HAFTASI” başlığı ve giriş yazısından oluşan kapak tasarımı, sağ üstte dergi numarası, tarih bilgisi ve sağ altta numarası ile içerisinde karikatürler dışında fazla resim barındırmayan ve kitap tanıtımları, sergi, oyun haberleri dışında reklam içermeyen bir dergidir. Derginin basım ve dağıtımına dair künyesinde herhangi bir bilgi yoktur. İlk sayıdan 16. sayıya kadar 20 sayfa, son beş sayısında ise 16 sayfa olarak basılmıştır.

Kültür Haftası’nın “Memleket Matbuatı” sütununu yazan Zahir Sıtkı, 21. sayıda Ağaç’ın 9. sayısında yayımlanan “Beklenen Sanatkâr” yazısı dolayısıyla Necip Fazıl’ı eleştirir. Bu eleştirinin çıktığı sayı Kültür Haftası’nın son sayısıdır. (3 Haziran 1936) Son üç sayıda imzasına rastlanmayan Peyami Safa, Büyük Avrupa Anketi’nde dergisinin “elim âkıbet”inden söz eder. Bu ifade derginin yönetiminde bir anlaşmazlık çıktığına dair bir îmâ olarak kabul edilebilir. Sebebi ne olursa olsun Peyami Safa’nın uzaklaşması Kültür Haftası’nın sonu olmuştur.

Adem Suvağcı

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Teoman Duralı: Hayatı tutarlılık üzerine yürütemezsiniz!

Sonraki Yazı

Muhatap

İlgili Yazılar

  • Yedi İklim – Ocak 2021

    EdebiFikir
    Bilgi ve Tefekkür 2021 yılının...
  • Olağan Hikâye: Kahramanın O’nsuz Yolculuğu

    EdebiFikir
    İki aylık hikâye dergisi Olağan...
  • 1

    Olağan Hikâye İlk Sayısıyla Yayında

    EdebiFikir
    İki aylık hikâye dergisi Olağan...
  • Fanzin

    Adem Suvağcı
    Fanzin, herhangi bir kişi ya da kurumdan...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Edebifikir Radyo

Son Yorumlar

  • 7/24 Açık Bir Kütüphane “Nevmekân Sahil” için Esra
  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2 için Mahmut
  • Hitler’in Sahte Günlükleri için İlker Orbaylı
  • Bana Verilen Armağan için dönem bitiyor ve ben
  • Şimdi ya Sonra Belki de Dün için Ketebet
  • En Sevdiğimiz Kitap İsimleri için Ambrosia
  • Sırrı Fâş Eylemek için Nagehan
  • Revü Gülütü için Nesnâs
  • Revü Gülütü için Yarı donuk hevesimi ellerine veriyorum
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Kardeş

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Hitler’in Sahte Günlükleri

    Davut Bayraklı
    21.01.2021

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi III

    Bilal Can
    20.01.2021

  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2

    Sizden Gelenler
    19.01.2021

  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat

    Abdurrahman Mıhçıoğlu
    18.01.2021

  • Revü Gülütü

    Sizden Gelenler
    16.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • 3

    Edebifikir Kârilerine Ültimatom

    By Serdar Kocabaş
    Serdar Kocabaş, Edebifikir okurlarını...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...