Yazılar:
  • Sezai Karakoç'un Hatıraları - 2
  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat
  • Revü Gülütü
  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti
  • Sırrı Fâş Eylemek
  • yekinen
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Kundak ve Tabut

Sulhi Ceylan  |  01/02/2018  |  Kategori : Fikir   |  Okunma:1.918

“Gregor Samsa bir sabah huzursuz düşlerinden uyandığında kendini yatağında kocaman bir böceğe dönüşmüş buldu. Panzer gibi sert sırtının üzerinde yatıyordu ve başını biraz kaldırdığında tepesinde, yorganın neredeyse kaymak üzere olduğu kubbe gibi yuvarlak, kahverengi, yay biçiminde sert çizgilerle boğum boğum olmuş karnını gördü.” Kafka, Dönüşüm kitabına bu cümlelerle başlar.

Aynı şekilde yazar, Dava romanına da böyle başlar ve bu üslup daha sonra Kafkaesk olarak adlandırılır.  Sinir bozucu olayların sebepsiz yere ortaya çıkmasını, çaresizlik ve korkuyu, şüpheli ve kaygılandırıcı halleri ve sonuç olarak saçma durumları anlatan Kafkaesk kavramı zamanla edebiyatta yerini alır.

Bürokrasinin içinde kaybolmuş, düştüğü durumu anlamlandıramadığı gibi çıkış yolunu da bulamayan insanları anlatır Kafka. İnsanlar, sistem içinde sadece bir figürdür. Kendileri olmaları ve hatta düşünmeleri istenmez. Önemli olan insanın sistemin içindeki yeridir. Ve biri görevini terk ederse sistem tarafından cezalandırılır ve bu cezayı hak ettiğine de kişi inandırılır. Kısacası Kafka’nın asıl üzerinde durduğu konu insanın yabancılaştırılmasıdır.

“Yabancılaşma” kavramı sözlüklerde “kendinden geçme, benliğinin dışına çıkma” olarak tanımlanır. İnsanının benliğinden, çevresinden ve emeğinin ürününden uzaklaşması yabancılaşma ile ifade edilir. Bireyin hayatının kontrolünü kaybettiğini anlatır. İnsanların birbirlerinden uzaklaşması da cabasıdır. Dolayasıyla yabancılaşma bir değişim ve dönüşümü anlatır ki Kafka’nın kitabına Dönüşüm (Die Verwandlung, Metamorphosis) adını vermesi de manidardır.

Yabancılaşmanın kökünü çok çok geriye götürebiliriz ama biz günümüzü anlamak için Sanayi Devrimine yoğunlaşmalıyız. Teknolojinin gelişmesi ve hayatlarımızda yerini alması, seri üretim gibi yenilikler zamanla insanda yabancılaşma sorununu ortaya çıkarmıştır. Çünkü doğaya hükmedeceğini sanan insan zamanla teknoloji tarafından tahakküm altına alındı, ya da köleleştirildi. İnsan kendi emeğinin kölesi haline geldi.

Yabancılaşan insan, zihni ile kendi arasına bir mesafe koyar. Fıtratından uzaklaşır. Şeriati bu yabancılaşma durumunu şöyle ifade eder: “Makinenin insanın insanlığına müdahale etmesi sonucunda ortaya çıkan ve insani yaratıcılığı yok ederek, insanın kendisine, diğer insanlara ve çevresine karşı duyarlılığını yitirmesine yol açan bir süreçtir. Bu durumu teşvik ederek insanın yabancılaşmasının boyutlarını artıran şey ise; tüketmek için var olmak, var olmak için tüketmektir.” Sonuç ise iletişimde zorlanan, erdem ve faziletten uzaklaşan, ayrıntıyı büyülten, kendini anlamlandıramayan ve kendini insan olarak değil bir nesne durumunda gören insanlar çoğalmasıdır.

Durumun en vahim tarafı ise bu yabancılaşmanın her geçen gün artmasıdır. Gelişen teknoloji, rekabet ortamı kişinin kendini hız ve hazza bırakmasına sebep olmakta ve bu durum ise insanın kendini ifade etmesini, kabiliyetlerini ortaya çıkarmasını ve meyillerini beslemesini engellemektedir. Sonuç ise adeta robotlaşmış, sadece alacağı ücrete bakan, iş yeri ile duygusal bir bağ kurmayan insanların her geçen gün kendilerini yok edişleridir.

Yabancılaşma sonucu kişi kendini değersiz ve güçsüz hisseder. Davranışlarının arkasındaki sebebin farkına varamaz. Kendini nesne olarak gördüğü için diğer insanları da nesneleştirmek ister ki bu da sistemin sürekli devam etmesini sağlar. Dolayısıyla insanın insanla ilişkisi nesnenin nesneyle ilişkisine evrilir.

Sözün özü, insan radikal kararlar alıp uygulamadıkça, başkalarının ne dediğine değil kalbinin sesine kulak vermedikçe, toplumsal baskıları reddedip fıtratına kulak kesilmedikçe her geçen gün canlı bir cenaze halini almaktadır. Hâlbuki her insan doğduğunda özgürdür. Ama bu özgürlüğü sürekli kılmaz ne yazık ki günümüz için neredeyse imkânsızdır.

 

Sulhi Ceylan

 

 

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Bağdatlı Süleyman Bey’den Mahmut Şevket Paşa’ya Genetik İhanet

Sonraki Yazı

Yeni Kitaplar, Yeni Ufuklar

İlgili Yazılar

  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti

    Salih Mirzabeyoğlu
    Bilgi ve Düşünce Faaliyeti Bilgi,...
  • 1

    Anlatının Büyüsü ya da Kurmaca Dünyaların Gerçeklikleri

    Mehmet Erikli
    Söze, anlatının insan için ne ifade...
  • Vicdan Nedir?

    EdebiFikir
    Vicdan Eğer bir eylemin ahlâkî...
  • Erdem Nedir?

    EdebiFikir
    ERDEM (yun. arete; lat. virtus; fr. vertu;...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Bana Verilen Armağan için dönem bitiyor ve ben
  • Şimdi ya Sonra Belki de Dün için Ketebet
  • En Sevdiğimiz Kitap İsimleri için Ambrosia
  • Sırrı Fâş Eylemek için Nagehan
  • Revü Gülütü için Nesnâs
  • Revü Gülütü için Yarı donuk hevesimi ellerine veriyorum
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Kardeş
  • Sırrı Fâş Eylemek için Meclis-i Mebusan
  • Bir Başka Açıdan “Yedinci Gün” için zeynep
  • yekinen için m. fatih

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2

    Sizden Gelenler
    19.01.2021

  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat

    Abdurrahman Mıhçıoğlu
    18.01.2021

  • Revü Gülütü

    Sizden Gelenler
    16.01.2021

  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti

    Salih Mirzabeyoğlu
    15.01.2021

  • Sırrı Fâş Eylemek

    Sulhi Ceylan
    14.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • Şevket Bulut’un Kayıp Romanı: Kanatsız Kuşlar

    By Mehmet Raşit Küçükkürtül
      iki bin yedi yılının...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...