Yazılar:
  • Kendini Kandırmak Yahut Bir Şehrin Uyandırdıkları
  • Hitler’in Sahte Günlükleri
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi III
  • Sezai Karakoç'un Hatıraları - 2
  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat
  • Revü Gülütü
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Akıl ve Erdem

Serdar Kocabaş  |  26/06/2014  |  Kategori : Kitap   |  Okunma:2.831

akil

Künye: Akıl ve Erdem, İbrahim Kalın, Küre Yayınları, 2. Basım, İstanbul, 2014.

***

Türkiye’nin gelenek ile modernite, ahlak ile hukuk, anlam ile özgürlük, bireysel kimlik ile kolektif aidiyet arasında yaşadığı gerilim, tepeden inmeci, yüzeysel ve zecri modernleşme politikalarının da etkisiyle Türkiye’nin bir özne olarak kendisine, tarihine, kültürüne, dinine ve nihai kertede dünyaya yabancılaşmasına neden olmuştur.  (Sayfa 5 )

“Düşünüyorum o halde varım” diyerek varlığı bilgiye indirgeyen Kartezyen düşüncenin tersine kadim gelenekler, “ancak gerçek manada varolabilen insan, hakikatin bilgisine ulaşabilir” ilkesinden hareket etmişler ve varolma biçiminin, bilme melekelerini ve süreçlerini belirlediğini vurgulamışlardır. (Sayfa6)

Burada tanımladığımız şekilde toplumsal muhayyile, bir toplumun en genel kavramsallaştırmalarından en somut tutum ve davranışlarına kadar bütün zihni ve ahlaki kodlarını şekillendiren düşünce, his ve eylemler bütününü ifade eder. (Sayfa 8)

Farabî’nin ifadesiyle insanlar, saf hakikati en iyi şekilde ancak remizler, semboller ve misaller marifetiyle kavrayabilirler.  Soyut gerçekleri anlatma için kullandığımız semboller, remizler ve teşbihler birer edebi araçtan ibaret değildir.  (Sayfa 9 )

Kökler ile açık ufuk arasındaki dinamik ve çok yönlü ilişkiyi lehine çevirebilen bir Türkiye, iç siyasete ve dış politikada tevarüs ettiği korkulardan ve evhamlardan kurtulacak ve kendisiyle, tarihiyle jeokültürel kimliğiyle barışabilecektir.  (Sayfa 17)

17. yüzyılın büyük düşünürü Molla Sadra’nın felsefi bir dille ifade ettiği gibi, varlıklar değişim ilkesini kendi özlerinde barındırırlar. (Sayfa 17)

Siyasi sistem ve hukuk düzeni tartışmalarında ihmal edilen tarih, kültür, millet, gelenek, hafıza ve ortak tasavvur unsurları sistemin soyut kurallarından daha önemlidir.  (Sayfa 19)

Evrene ilişkin her bilme eyleminin temelinde, insanın dışında varolan bir şeylerin ona dokunması, işaret etmesi, çağrıda bulunması ve onu harekete geçirmesi vardır. (Sayfa 23)

Birey ile cemaati, din ile bilimi, özgürlük ile ahlakı, millet ile devleti, akıl ile tarihi, kimlik ile aidiyeti karşı karşıya getiren modernleşme tecrübemiz ortaya yarım kişilikler, karışık zihinler, daralmış vicdanlar ve netice parçalanmış bir toplumsal ve tarih tasavvuru çıkarttı. (Sayfa 30)

Tarihinden gocunmayan, coğrafyasından kaçmayan, milletin aklına, irfanın ve vicdanına güvenen bir Türkiye, toplumsal muhayyilesini kendi his, hayal ve akıl dünyasından hareketle inşa edecek ve kendi gücünün farkına varacaktır. (Sayfa 31)

Cumhuriyet elitleri Osmanlı’dan geriye kalan devlet ve milletin yeniçağda ancak Avrupalılaşarak ayakta kalabileceğine inandılar ve modernleşme tarihinin en radikal, merkeziyetçi ve zecri programını uyguladılar. (Sayfa 32)

İslam’ın yerine “medeniyetçi Türkçülük”ü ikame ederek “medenileştirme projesi”nin din sorununu kökünden halledeceğine inandılar. (Sayfa 33)

Aksine Türkiye’nin temel sorunu yıllarca çağdaşlık, istikrar, düzen ve birlik-beraberlik adına bu temel özgürlük alanlarını baskı altına almaya çalışması olmuştur. (Sayfa 38)

Batılılaşma, Türk modernleşmesinin kaçınılmaz bir kaderi miydi? (Sayfa 39)

Bir yandan sağlam bir köke, geçmişe ve birikime sahip olan, öbür yandan tarihe ve dünyaya bir “açık ufuk” perspektifinden bakabilen Türkiye, milli olanla evrensel olan arasında daha dengeli ve yaratıcı bir ilişki kurabilecektir. (Sayfa 43)

“Osmanlı’nın kullarını Cumhuriyetin vatandaşları yapacağız” sloganıyla yola çıkan kadrolar, radikal toplum mühendisliği projelerinin bir parçası olarak halkı pasif bir kitleye güruha indirgediler. (Sayfa 66)

Davud el-Kayserî, Descartes’ın tersine, insanın düşündüğü için var olduğunu değil var olduğu için düşünebildiğini söyler. Var-olmak düşünceyi önceler ve her türlü idrak faaliyetinin zeminini oluşturur. (Sayfa 84)

Buna karşın gelenek özgürlüğe değil anlama vurgu yapar. Bireyin özgür olmasından önce anlamlı bir hayat yaşamasını öngörür. (Sayfa 87)

Özgürleşme adına geleneği, tarihi, hafızayı, aileyi, dini, toplumu külliyen reddeden akımlar insanoğluna yeni bir anlam alanı açtıklarını iddia ettiler. Fakat neticede nihilist, anlam ve değerden yoksun ve giderek gayri insani bir varolma biçimine kapı araladılar. (Sayfa 89)

Aktaran: Serdar Kocabaş

 

 

 

 

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Aşkar Dergisi

Sonraki Yazı

Cümlelerin Gücü

İlgili Yazılar

  • 1

    Konuşan Tarih 4

    Davut Bayraklı
    Yazarımız Davut Bayraklı'nın yeni...
  • 1

    Küreselleştikçe Batılılaşan Dünya

    EdebiFikir
    Künye: Küreselleştikçe...
  • Rahime’nin Yüz Görümlüğüne Ağıt

    EdebiFikir
    Bahadır Dadak’ın “Rahime’nin...
  • 4

    Kitap ile E-kitap Arasındaki Farklar

    EdebiFikir
    1. Kitabın bir bedeni vardır ve bu...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Edebifikir Radyo

Son Yorumlar

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi III için Cemil Meriç'in Mağarası
  • “İzm”lerle İmtihanımız için Hasan Mutlu
  • 7/24 Açık Bir Kütüphane “Nevmekân Sahil” için Esra
  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2 için Mahmut
  • Hitler’in Sahte Günlükleri için İlker Orbaylı
  • Bana Verilen Armağan için dönem bitiyor ve ben
  • Şimdi ya Sonra Belki de Dün için Ketebet
  • En Sevdiğimiz Kitap İsimleri için Ambrosia
  • Sırrı Fâş Eylemek için Nagehan
  • Revü Gülütü için Nesnâs

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Kendini Kandırmak Yahut Bir Şehrin Uyandırdıkları

    Muhammed Furkan Kâhya
    22.01.2021

  • Hitler’in Sahte Günlükleri

    Davut Bayraklı
    21.01.2021

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi III

    Bilal Can
    20.01.2021

  • Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2

    Sizden Gelenler
    19.01.2021

  • Edebifikir Kitap Pusulası: Hatırat

    Abdurrahman Mıhçıoğlu
    18.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • 1

    Sezai Karakoç’un Hatıraları – 2

    By Sizden Gelenler
    “O güne kadar İslam, içimizde...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...