Yazılar:
  • Revü Gülütü
  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti
  • Sırrı Fâş Eylemek
  • yekinen
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II
  • Batlamyus ve Bilimsel Gerçekler!
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050

Dünyanın Dönüş Hızı

Arif Akbaş  |  30/12/2017  |  Kategori : Kitap   |  Okunma:1.565

Her insanın bir hikâyesi vardır. Gündelik hayatın telaşından olsa gerek çoğu zaman çevremizdekilerin seslerini dinleyemiyoruz. Bu durum aslında dünya üzerindeyken; dünyanın dönüşünü hissedememek gibi bir durumu ifade ediyor. Yaşam kesitlerini çarpıcı bir sinema karesiymişçesine veren öyküleri dinlemeyi ve okumayı seviyorum.

Yazar Ernest Hemingway, bir keresinde arkadaşlarıyla oturmuş öğle yemeği yerken kısa öykücülükten söz açılmıştı. Hatta olaya iddialı yaklaşan Hemingway birkaç kelimeyle bile insanların hüzünlenebileceğini iddia etmişti. Yazarın bahse katılan tüm arkadaşları iddiayı kaybetmişlerdi. Hemingway, masadaki peçetelerden birine hızlıca şu sözcükleri yazmıştı: “Satılık bebek ayakkabısı, hem de hiç giyilmemiş…” Bu kısa hikâyeden de anladığım gibi insanlara dair bazı çarpıcı detaylar, bize hikâyenin tamamından daha fazla şeyler anlatabiliyor.

Kısa öykücülük deyince Türk edebiyatında aklıma; Sait Faik Abasıyanık, Füruzan, Sebahattin Ali, Bilge Karasu, Refik H. Karay, Haldun Taner, Kenan Hulusi Koray, Haldun Taner, Vüs’at O. Bener, Oğuz Atay, Ferit Edgü gibi isimler geliyor. Bu yazarların pek dünyama hitap ettiği söylenemez. Ama hayata dair birçok şeyi onlardan öğrendiğimi söyleyebilirim. Sonraki yıllarda bizim cenahtan da bu işi büyük bir ustalıkla yapan yazarlarla tanıştırmıştım kendimi. İlk gençlik okumalarımı hikâyecilik yönünden Necip F. Kısakürek, Sezai Karakoç, Mustafa Kutlu, Şevket Bulut, Rasim Özdenören, Durali Yılmaz, Ali Haydar Haksal, Hüseyin Su, Ramazan Dikmen ve tabi ki Cahit Zarifoğlu gibi yazarlarımızın şekillendirdiğini söyleyebilirim.

Kısa hikâyecilik konusunda hâlâ ciddi bir okuyucu olduğumu söyleyebilirim. Bu doğrultuda okumalarımı zaman zaman yeni isimler doğrultusunda da ilerletiyorum. Örneğin en son okumuş olduğum Ömer Can Coşkun; edebi değer, konu ve izlek açısından İslâmî duyarlılıkları olan bir yazar. Edebifikir’deki çoğu öyküsü Eşik Yayınlarınca “Dünyanın Dönüş Hızı” ismiyle kitaplaştırıldı. Şu an bu kitabı hikâye sanatı açısından oldukça beğendiğimi söyleyebilirim.

Dünya artık daha hızlı dönüyor

Bir akademisyen olarak her geçen gün kendimi sıfırlayıp yenilemeye çalışsam da bazen çevremdekilerin hızına yetişemediğimi ve hayata yenik düştüğümü hissediyorum. Bazen Japonların inemuri (uyuklama) sanatı gibi küçük anlarda ve zamanı yavaşlatarak yaşamak istediğim oluyor. Velhasıl bu çağın adamı değilmişim yahut dışlanmışım gibi bir durumu yaşıyorum. Ömer Can Coşkun’da benzer hislerle mi bilemiyorum kitaba ismini veren bir kısa öykü yazmış “Dünyanın Dönüş Hızı”.

Öyküde her şey sanki kalbindeki bir boşlukla uyanmış kahramanın sabah kahvesini içerken okuduğu ilginç bir haberle başlıyor. Fakat gördüğü başlıkla birlikte şaşkınlık ve kahvenin sıcaklığı bir arada yazarın bedenini sarıyor. Gazete başlığı şöyle: Dünya artık daha hızlı dönüyor. Gerçekten de dünya hızlı mı dönüyordu? Bunun üzerine yazar evinin odasında dünyanın hızlı döndüğüne dair bir takım işaretler aramaya koyuluyor.

Coşkun’un ifadeleriyle söylersek: İnsan kalabalığının -bir yere yetişmesi gerekmediği halde- bir yere yetişiyormuş gibi hızlı hareket ettiği noktalardan birinde durdu. Etrafına baktı. Hep söylenen trafik çilesi doğruydu. Kaldırımlar dâhil. Birbirine çarpmadan ilerleyen muazzam bir sistem kurmuştu insanlık. Sistem hareket üzerine kuruluydu. Herhangi birinin hareketsizliği sistemi bozabilirdi, bozdu da. Bu durum bana Şarlo’nun “Modern Zamanlar” filmini hatırlattı eğer sisteme aykırı bir tepki verirseniz, sistem işleyemez hale gelebiliyor ve diğer insanlar da bu durumdan rahatsız olabiliyorlardı. 

Dünya döndükçe daha derine saplanıyoruz

Hikâyede; sonuna kadar, dünyanın hızlı döndüğüne dair emareler aranıyordu. Örneğin  “Bir işaret” diyordu adam “bir işaret” lazımdı ona. Bu sefer biraz daha farklı bir algıyla yürümeye başlıyordu kahramanımız, arada etrafına bakarak o da katılıyordu hareketli kalabalığa. “Hızlı dönüyorsa dünya çabucak güneş batmalı” diye düşünüyordu. Kahramanımız insan kalabalığından iyice sıkılınca ara sokaklara giriyordu. Ara sokaklarda da birçok can sıkıcı hadiselerle karşılaşıyor ve en son evine geri dönüyordu. Tekrar koltuğuna oturuyor. Gazeteyi kenara fırlatıyor ve bir daha gazete okumamaya yemin ediyordu. Bazen yaşamın hızlı akışından ziyade yaşanan şeyler çok daha can sıkıcı olabiliyor. Benzer durumları kim yaşamıyor ki hayatında.

Ömer Can Coşkun’un kitabı yirmi bir kısa öyküden oluşmuş. Bu öyküleri okurken en çok; Anasır-ı Erbaa, Gramofon, “15 Temmuz” isimli öyküleri sevdim. Konular gündelik hayattan seçilmiş ve tıpkı Hemingway’de olduğu gibi basit, sade ama güzel bir şekilde anlatılmış. Coşkun’un öykülerinin Türk öykü geleneği içinde farklı bir tınısının ve başarısının olacağını düşünüyorum. Bana göre onun kitabının değerini yükselten ilk şey eski bir şarkıda dinlediğimiz güzelliklere sahip olması ve bunun satır aralarından sızmasıdır. Gramofon öyküsünden şu pasajı özellikle bu durumu yansıtıyor gibi: “Koy plağı, kur gramofonu. Tak iğnesini özenle, sapla plağın üzerine. Şarkı çaldıkça yan, kavrul. İğne plağın değil, yüreğinin üzerinde dönüyor yıllardır. Dönüyor, dönüyor… Döndükçe daha derine saplanıyor. Daha derine… daha… derine…”

 

Arif Akbaş

 

 

 

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Çirkin Bir Adamın Öylesine Hikâyesi

Sonraki Yazı

XVI. Mektup

İlgili Yazılar

  • 1

    Konuşan Tarih 4

    Davut Bayraklı
    Yazarımız Davut Bayraklı'nın yeni...
  • 1

    Küreselleştikçe Batılılaşan Dünya

    EdebiFikir
    Künye: Küreselleştikçe...
  • Rahime’nin Yüz Görümlüğüne Ağıt

    EdebiFikir
    Bahadır Dadak’ın “Rahime’nin...
  • 4

    Kitap ile E-kitap Arasındaki Farklar

    EdebiFikir
    1. Kitabın bir bedeni vardır ve bu...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Sırrı Fâş Eylemek için Nagehan
  • Revü Gülütü için Nesnâs
  • Revü Gülütü için Yarı donuk hevesimi ellerine veriyorum
  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II için Kardeş
  • Sırrı Fâş Eylemek için Meclis-i Mebusan
  • Bir Başka Açıdan “Yedinci Gün” için zeynep
  • yekinen için m. fatih
  • Kütüphanemizde duran ama okumadığımız kitaplar bize ne öğretir? – 5 için kütüphanesinden uzak üniversiteli
  • yekinen için Meclis-i Şuara
  • Birilerinin Suyu ve Ateşi Olmak için Nesnâs

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Revü Gülütü

    Sizden Gelenler
    16.01.2021

  • Bilgi ve Düşünce Faaliyeti

    Salih Mirzabeyoğlu
    15.01.2021

  • Sırrı Fâş Eylemek

    Sulhi Ceylan
    14.01.2021

  • yekinen

    Feyyaz Kandemir
    13.01.2021

  • Tarhana İçen Çocukların Sosyolojisi II

    Bilal Can
    12.01.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • İletişim
  • Suyum Unum Buğdayım

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • Bir Ata Sporu Olarak Yangın İzlemek

    By Ahmet Hamdi Tanpınar
    Ne gariptir ki hayatımızı o kadar...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...