Kayı –

Künye: Kayı, Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil, Kayı, Timaş Yayınları, 2014, İstanbul.

***

Matlabımız din-i Hüdâ’dır bizim
Mesleğimiz râh-ı Hüdâ’dır bizim
Yoksa, kuru mihnet ve kavga değil
Şâh-ı cihan olmağı dava değil (Osman Gazi, I. Cilt Sf. 15)

Ey bağlarımın tatlı meyvesi olan Oğul! Saltanatına mağrur olma. Unutma ki dünya, Hazret-i Süleyman’a kalmamıştır. Unutma ki dünya saltanatı geçicidir. Lâkin büyük bir fırsattır. Allah yolunda hizmet ve Peygamberimiz Aleyhisselam’ın şefaatine mazhariyet için, bu fırsatı iyi değerlendir! Dünyaya ahret ölçüsüyle bakarsan; ebedî saadeti feda etmeye değmediğini göreceksin. (Orhan Gazi, I. Cild Sf. 53)

Ya ilahi!

İki cihan peygamberi Habib-i Ekrem yüzü suyu hürmetine; Ayrılık gecesinde ağlayan gözler; Senin aşkınla sürünen gözler; Dert ehlinin hazin gönülleri hürmetine Evvel beni gâzi kıldın, ahir şehâdet nasip et! (Murad-ı Hüdavendigâr, I. Cild Sf. 81)

Ettiğiniz yeminleri size iade ediyorum. Gidiniz, yeniden ordular toplayınız ve bizim üzerimize geliniz. Bana bir kere daha zafer kazanmak imkânını sağlamış olursunuz. Zira ben Allah-u Teâlâ’nın dinini yaymak ve O’nun rızasına kavuşmak için dünyaya gelmişim. (Yıldırım Bayezid Han, I. Cild Sf. 115)

Cihan hasm olsa Hak’tan nusret iste!
Erenlerden dua ve himmet iste!
Geçenden geç, demür taştan sakınma,
Demüri mahv idenden kuvvet iste! (Sultan Çelebi Mehmed, I. Cild Sf. 163)

Oğul! Padişahlar, elinde terazi tutmuş bir kimseye benzerler. Sen padişah olunca teraziyi doğru tutmanı isterim. O zaman yüce Allah da, senin iyiliğini arzular. (II. Murad Han, II. Cild Sf. 17)

Bilmedim derd-i dilin ölmek içiş dermânı
Öleyin derd ile tek görmeyeyin hicrânı
Mihnet ü derd ü gama olmağ için erzâni
Avniyâ sencileyin mihnet ü gam-keş kanı

Gönül eyvây gönül vay gönül eyvây gönül (Fatih Sultan Mehmed Han, II. Cild Sf. 123)

Osmanlı ülkesi, baştan ayağa örtülü nazlı bir geline benzer. İki damadın talebini kaldıramaz ve ortaklık kahrın götüremez. (II. Bayezid Han, III. Cild Sf.15)

Yüce Allah beni atalarımın ocağına padişah yapınca, şeriki ve benzeri olmayan Hakk Teâlâ hazretlerine tazarru ve niyaz ile münacatlar eyledim. Ey âsuman u zeminin yaratıcısı ve ey ins ü cinin ve hayvanların rızık vericisi Kerim ve Rahim olan Rabbim. Harem-i Hassın olan Beytullah’ın –ki o Kâbe-i saadet-penâhtır– bulunduğu Mekke-i Mükerreme ile iki cihan fahri habibin Muhammed Mustafa’nın mübarek mezarları, saadetlü merkad-ı hümayunlarının olduğu Medine-i Münevvere’nin süpürgeciliğini bana nasip eyle! (Yavuz Sultan Selim Han, III. Cild Sf. 137)

“Ben ki, sultanlar sultanı, hakanlar hakanı, hükümdarlara taç giydiren, Allah’ın yeryüzündeki gölgesi ve Akdeniz’in ve Karadeniz’in ve Kızıldeniz’in ve Rumeli’nin ve Stanbul’un ve Mukaddes Mekke ve Medine’nin ve Kudüs’ün ve Anadolu’nun ve Karaman’ın ve Gürcistan’ın ve Rum’un ve Dulkadır vilayetinin ve Diyarbekir’in ve Azerbaycan’ın ve Acem’in ve Şam’ın ve Haleb’in ve bütün Arab diyarının ve Mısır’ın ve Cezayir’in ve Tunus’un ve Yemen’in ve Eflak’ın ve Boğdan’ın ve Erdel’in ve Belgrad’ın ve Bosna’nın ve Budin’in ve daha nice memleketlerin ki, yüce atalarımızın ezici kuvvetleriyle fethettikleri ve benim dahi ataş saçan zafer kılıcımla fetheylediğim nice diyarın sultanı ve padişahı, Sultan Beyazid Hân oğlu Sultan Selim Hân oğlu, Sultan Süleyman Hân’ım! Sen ki, Fransa ülkesinin Kralı Françesko’sun.” (Kanunî Sultan Süleyman, IV. Cild Sf. 15)

Biz bülbül-i muhrik-dem-i şevkâ-yı firâkız
Âteş kesilür geçse de sabâ gülşenimizden (II. Selim Han, V. Cild Sf. 17)

Gönül levhine yazdum bir nice söz
Birini Almak içün vir nice yüz
Dilersen nîki kalbi taş olma
Vefasuzla sakın yoldaş olma
Sakın râz açmagıl nâ-ehl olana
Eyü gözle bakma ad u sana
Sakıngıl talib olma mal u câha
Nice câh ehli gördüm düşdi çâha (III. Murad Han, V. Cild Sf. 75)

Düşdi gönül sana güzel
Ey bî-vefâ eyle vefâ
Bağrumı delme cevr idüp
Ey bî-vefa eyle vefâ
Budur murâdı Bahtî’nün
Subh mesâ ey dilrübâ
Canumı yoluna koyam
Ey pür-cefâ eyle vefâ (I. Ahmed Han, V. Cild Sf. 233)