Yazılar:
  • Ah Kılıcı - II
  • İlk Taşı Kim Atsın?
  • O Belde
  • Nutellanâme
  • Balığın Karnı
  • Sorgulama Dosyası: Gökdelenler
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sokağın Nabzı
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Devrim
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sâdî Şirâzî
    • Sezai Karakoç
    • Sözlük
    • Vasiyetim
    • Yenilgi
    • 2119
    • 2050

Komşularımız ve Bizler’e Dair

Arif Akbaş  |  03/03/2015  |  Kategori : Kitap   |  Okunma:

1

Hint irfanının Batı’ya armağan ettiği yüzyılımızın en önemli entelektüellerinden birisi Homi K. Bhabha’dır. O özellikle Joseph Conrad, Walter Benjamin, Adrienne Rich, Toni Morrison, V.S. Naipaul, J.M. Coetzee gibi düşünürlerin çalışmalarındaki; kozmopolitanizm, insan hakları, kültürel ve estetik bağlam gibi unsurlarla ilgilendi. Bhabha’yı daha çok ‘Nation and Narration’ (1990) [Ulus ve Anlatı], ‘The Location of Culture’ (1994) [Kültür’ün Konumu]’ndaki makalelerine başka yazarların verdiği referanslar sayesinde tanımıştım.

Bu iki kitap, Batı’da milliyetçilik, ırkçılık, kolonicilik, kolonicilik sonrası modernlik, benzerlik (mimicry), farklılık (difference), duygu karmaşası (ambivalence), melezlik (hybridity), vb. mefhumları üzerinden postkolonyal teoriye neologist bir bakış açısı kazandırmaya yönelik yazılmıştı. Şimdilerde ise bu kavramlarla edebi metinlerdeki benzer unsurlar oldukça popüler bir şekilde tartışılıyor. Aslında konuya dair teorik tartışmaların fitilini ateşleyenler ilkin Edward Said, Michel Foucault ve Jacques Derrida olmuştu.

Homi K. Bhabha’nın en son yazdığı kitap olan “Our Neighbours, Ourselves” bir dizi yeni Hegel okumasından oluşuyor. Hegel’in düşünceleri ışığında (tarihsel hafıza, ahlaki kabullenmeler, haklar..) kültürel alanda azınlıkların temsili konusuyla ilgileniyor. Bizde de toplumsal ilişkilerin temsili oldukça sorunlu bir konudur. Azınlıklar için çoğunlukla ulusal ve kültürel bütünleşmeleriyle doğru orantılı olacak şekilde kendilerine temsil fırsatı verilir. Bhabha, azınlık haklarının temsilinin artmasına özellikle “Komşuluk” kavramıyla dikkat çeker. ‘Bizim Komşularımız’ demek, ötekileştirilmeyen ve bir manada sahip çıkılan bir algılayışın ifadesidir.

Komşularımız bugün kimlerdir? Bizim ‘misafirperverliğimiz’ günümüz için ne anlama geliyor? Neden başkalarını tanımaya çalışırken/çalışmayarak yabancılaşıyoruz birbirimize? Bhabha, ‘Bizim Komşularımız’da felsefi bir düzeyde açıklamalar getiriyor. Küreselleşmeyle birlikte daha fazla ve çok çeşitli komşularımız oluştu. Bazı sorunlu komşuluk ilişkileri ise artık tüm Dünya’yı ilgilendiren konular olarak karşımıza çıkıyor.

Bu soruları biraz farklı bir boyutta Filistin içinde düşünebiliriz. İsrail, kurduğu emperyalist ve istilacı rejimle komşularını yok sayıyor. Decalogus’un [On emir] son ikisinin “Komşuna karşı yalan şahitlik yapmayacaksın. Komşunun evine tamah etmeyeceksin, komşunun karısına yahut kölesine yahut cariyesine yahut öküzüne yahut eşeğine yahut komşunun hiçbir şeyine tamah etmeyeceksin” olmasına rağmen bugün Nazilerin yaptığı şeyi İsrail Müslüman Filistinlilere yapıyor. Kutsal Kudüs’te masum bir halkı açlıktan soykırıma terk etmek için utanç duvarları örüyor. Filistin’in ahlaksız komşularına Berlin duvarında yazan bir sözü hatırlatmak gerekiyor: “Her duvar bir gün düşer!”

Bhabha, kitabın bir yerinde Filistinli sanatçı olan Emily Jacir’den bahsediyor. Jacir’in Batı’da en çok tanın eseri; “İsrail tarafından işgal edilmiş 418 Filistin köyü anıtı”dır. Umutsuz bir trajediye, 1948 yılında yapılan zorunlu iskân politikasının sonuçlarına dikkat çeker. (Köylerden Filistinliler zorla çıkarılmış ve yerlerine göçmen Yahudiler yerleştirilmiştir.) Eser beyaz pazen kumaştan yapılmış bir çadır ve bu çadırın dış yüzeyine yazılan Filistin köylerinin isimlerinden oluşur. Köylerin zaman ve mekânda sadece isimleri kalmıştır. Çadır’ın içi boştur çünkü buralarda yaşayan insanlar memleketlerinden sürülmüştür. Hatırlayalım; Türkiye’de 1934 yılında çıkan Trakya Olayları ve 1942’de Varlık Vergisi kanunu sonrasında antisemitizm ülke genelinde yayılıp gitmişti. Bu olaylar neticesinde Yahudiler bir şekilde ülkeyi terk ettiler. Fakat gittikleri yerde güçlendikleri zaman, kendileri de benzer faaliyetleri komşularına (Filistinlilere) yaptılar. [Sana yapılmasını istemediğini, bir başkasına yapma!] 1948 yılından beri İsrail’de uygulanan iskân politikaları bırakın komşuluğu insanlık adına utanç kaynağıdır.

Bhabha’ya göre sanatçı Emily Jacir’in Filistin Diasporası sorununu merkeze alan çalışmaları ibretlik bir vesikadır. Jacir, Ramallah’taki günlük yaşamın temsilini yapıtlarıyla New York’ta yeniden oluşturuyor. O eserlerinde; bölgedeki toplumun, milletin ya da diasporal öğelerin sorunlu olan spesifik detaylarını gösteriyor. Filistin örneğinde iki başat unsur öne çıkıyor. Ekonomik, dini, politik göçler neticesinde oluşan yeni komşuluk ilişkileri; “düşmanlık” ya da “konukseverlik” kavramları üzerine kurgulanıyor.

Filistin sorunu [İngiliz oyunları, Diaspora, mülteciler, US hegemonyası vb.] Hegelyen manada bu topraklara hâkim olan güçlerin efendi-köle diyalektiğinden kaynaklanmaktadır. Bu noktada Yahudi-Hıristiyan Dünya ile Müslüman Dünya karşılaşmakta fakat uzlaşı bulup bir melez kültür (sentez) meydana getirememektedirler. Uzlaşı kültürü ve dostane komşuluk, Osmanlı’nın bölgeden çekilmesiyle bir rüya gibi uçup gitmiştir. Bir rüyanın ardından, tanıklık ettiğimiz kan ve gözyaşı…

Beyaz Arif Akbaş

 

Tweet

1 Yorum

  1. Ahmed 03.03.2015 14:38:26

    Bazılarının isteği de son cümledeki durumu hazırlamak değil miydi? Onlar rüyayı sonlandırmak için çok çalıştılar. Maalesef de başarıldı.

    Cevapla

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Mehmed Âkif

Sonraki Yazı

Kitap Sohbetleri

İlgili Yazılar

  • Yapıştırma Bıyık

    EdebiFikir
    Künye: Salah Birsel, Yapıştırma...
  • Taşları Yemek Yasak

    EdebiFikir
    Künye: Taşları Yemek Yasak, İsmet...
  • Düşman Kazanmak Sanatı

    EdebiFikir
    Künye: Düşman Kazanmak Sanatı,...
  • Osmanlı İstanbul’unda Ramazan Kültürü ve Ramazan Sofraları

    EdebiFikir
    Künye: Osmanlı İstanbul’unda...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Son Yorumlar

  • Ah Kılıcı – II için A.b
  • Ah Kılıcı – II için ca-hill
  • Ah Kılıcı – II için Yolcu
  • Ah Kılıcı – II için gizli örgüt
  • Ah Kılıcı – II için Dıngıl Osman Tezvaran
  • Ah Kılıcı – II için A.b
  • 15 Maddede Ali Emîrî Efendi için Seçil
  • Ahmet Haşim: Müslüman Saati için Seçil
  • Ahmet Haşim: Müslüman Saati için Burak
  • Ankara Beni Bulsun! için serdar

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. İbrahim Orhun Kaplan
  11. Mehmet Emir
  12. Mehmet Erikli
  13. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  14. Mücahit Emin Türk
  15. Muhammed Furkan Kâhya
  16. Muhammet Emin Oyar
  17. Ömer Ertürk
  18. Ömer Can Coşkun
  19. Şadiye Sare Kaplan
  20. Sizden Gelenler
  21. Süleyman Mete
  22. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Ah Kılıcı – II

    EdebiFikir
    15.05.2022

  • İlk Taşı Kim Atsın?

    Sulhi Ceylan
    13.05.2022

  • O Belde

    Tahir Tarık Balıkçı
    12.05.2022

  • Nutellanâme

    Adem Suvağcı
    10.05.2022

  • Balığın Karnı

    Sizden Gelenler
    09.05.2022

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Genel
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sâdî Şirâzî
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sokağın Nabzı
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • 8

    Kendimin Sebebiyim

    By Sizden Gelenler
    Sana bu mektubu şehri... Sana bu mektubu...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...