Yazılar:
  • Yenileyen Yenilgi
  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi
  • "Başkalarının Talihsizlikleri Baldan Tatlıdır"
  • Müsâbaka
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?)
  • Sabahattin Âli’yi Kimler Öldürdü?
EdebiFikir logo
eylem bir kız ismi değildir!
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi
  • Anasayfa
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Derin Yapılanma
  • İletişim
  • Kategoriler
    • Buz Gibi Ofsayt!
    • Deneme
    • Dergi
    • Edebifikir Haber Ajansı
    • Fikir
    • Günlük
    • Haber
    • Hatıra Saklama Ofisi
    • Haykırış
    • Hikâye
    • Hikmet
    • Karikatür
    • Mektup
    • Mısra Güzeli
    • Kitap
    • Nümayiş
    • Poetika
    • Portre
    • Söyleşi
    • Şiir
    • Sinema
    • Sorgulama
    • Video
  • Dosyalar
    • Cemil Meriç
    • İsmet Özel
    • Kitap Pusulası
    • Sezai Karakoç
    • Vasiyetim
    • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
    • Sözlük
    • 2119
    • 2050
    • Devrim
    • Yenilgi

Medfun Şiirler 2: Tekbir-i Zâr Zarın

Ali Söyler  |  16/11/2020  |  Kategori : Poetika   |  Okunma:1.305

(…)

Ağuş-ı mâderiden hâk-i vatan eazzdir,
Andan daha muazzez bir nûrdur gubârın.

Ser-pençe-i kazâdan bi-fark idi deminde,
Zeyl-i rızâyı sarmış bazû-yı zî-medârın.

Titrerdi secde-gâhın oldukça sen cebin-sây,
Hâlâ gelir zeminden tekbir-i zâr zarın.

Her azmin eylemişti tefsîr-i âyet-i Hak,
Zâhirdi nâsiyende âsârı çâr-yârın.

(…)

Eyler bu dem başında leyl ü nehâr mânend,
Teşkil-i nûr u zulmet sâyen ile çenârın.

Kılmış tulû yerden gözler bu inkılâbı,
Bir devrdir mücessem destâr-ı hun-disârın.

Kahhâr-ı müntekimden hiç kalmadı mehâfet,
Senden biz eyleriz havf ahzet gelip de sarın.

Açdı sana cenâhın cânan-ı sermediyyet,
Etdi anı derâguş cân-ı cihân-sipârın.

Ecr-i azîm vasfın kaydında Hâmid ey şâh,
Kıl bu sevâbını sen af ol günahkârın.

Medhinde şâirâne ilhâmlar gerekdir,
Ta’rifi yerde bitmez arşa çıkar kibârın.

Karlı bir nisan günü aralarında meşhur edebiyatçıların da bulunduğu bir grup, Abdulhak Hamid’in mezarı başında dua ettikten sonra artık çoktan tarihe gömülmüş bir ihtişamın geride bıraktığı hüzünle şairin Fatih mersiyesini okurlar.

Hamid daha yaşarken şiirinin defnedildiğini görmüş bahtsızlardandır. Ömrünün ahirini özenti bir “mondenlikle” geçiren sabık “sultanü’s şüara” daha etleri çürümeden “Putları Yıkıyoruz” adlı kominist kampanyasının ilk hedefi olmuştur bile.

Hamid’in şöhretinin sanatından çok daha büyük olduğu muhakkaktır. Nitekim evinde düzenlediği kokteyllere katılmış olabilmek devrin genç sanatkârlarının iftihar vesilesi olur. Bunların içinde genç Peyami Safa ve Necip Fazıl da vardır. Şöhretinin ve tesirinin başka bir göstergesi de (yurda döndükten sonra Cumhuriyet baronlarına meddahlık yapmasına rağmen) Akif’ten esirgenen devlet töreninin Hamid’in ölümü için emredilmesi ve ülkede milli yas ilan edilmesidir herhalde.

Bütün bunlar şiiri yaşarken defnedilmiş kullandığı Türkçe fail-i meşhurlar tarafından idam edilmiş bir şair için az görülür sitayişlerdir. Yine de çoktan defnedilmesine rağmen elde bir lügatla okuma zahmetine katlanılırsa Fatih için yazdığı mersiye hazin bir inci gibidir. Yahya Kemal’in “bozgunda görülen fetih düşü” olarak vasfedilen şiirlerinin aksine gerçek bir ağıttır bu.

Şiirin 1877 yılında yazılmasına rağmen Osmanlı’nın Birinci Dünya Savaşı’na katılması gerektiğini talihsiz bir şekilde savunan ve meşhur cihad-ı ekber fetvalarının sahibi Şeyhülislam Hayri Efendi tarafından sülüs hat ile yazdırılıp savaşın devam ettiği 1916 senesinde Fatih’in türbesine asılması da bundan olsa gerek. Bu hareket devrin vaziyeti gözönünde bulundurulursa bir çeşit imdat ve himmet talebi gibi durmaktadır. Nitekim törende önce Fetih Suresi kıraat olunmuş sonra da Süleyman Nazif asılan şiiri okumuştur.

“Edebiyata Dair” adlı “telefatında”, “Genel olarak hiçbir şey bir memlekette nakledilmiş dini akide kadar çok soğuk ve çok sahte olamaz” diyerek edebiyatın dinle ilişkisini vurgulayan bir “hakikat” yumurtlayan Madame de Stael’in ne İslam şiirine ne de bizim şiirimize hiçbir vukufiyeti yoktur elbette. Nitekim Ziya Paşa, Namık Kemal, Ahmet Mithat, Yahya Kemal gibi la-dini bir hayat yaşayan müelliflerimizin yeri geldi mi nasıl parlak dini eserler ortaya koydukları malumdur. Hamid’in bu şiiri de bunlardan biridir kuşkusuz. Ayrıca

“Vatan toprağı anne kucağından azizdir
Ayağının toprağı vatandan da azizdir”

Manasındaki,

“Ağuş-ı mâderiden hâk-i vatan eazzdir,
Andan daha muazzez bir nûrdur gubârın”

veya

“Medhinde şâirâne ilhâmlar gerekdir,
Ta’rifi yerde bitmez arşa çıkar kibârın (büyüklüğün).”

beyitleri Nef’i’nin kasidelerine yaraşır medhiyelerdir.

Ama şiirin asıl muvaffakiyeti Fatih’in madde ve manasıyla dipdiri hayatta olduğunu tasvir eden

“Titrerdi secde-gâhın oldukça sen cebin-sây,
Hâlâ gelir zeminden tekbir-i zâr zarın”

(Sen secde ettikçe secde yerin titrerdi
Halen zeminden inleyen tekbirlerin duyulmaktadır)

gibi mısralarının canlılığı ve cazibesidir. Şiiri anlayarak okurken Fatih’in mezarında dünyaya yayılan tekbirlerle halen namaz kıldığını hissetmemek elde değildir. Necip Fazıl da muazzam Ayasofya konferasında şiirin bu yönüne parmak basmadan edememiştir.

Ali Söyler

Medfun Şiirler 1: Bilmez

Tweet

Bir cevap yazın Cancel reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Önceki Yazı

Sorgulama Dosyası: Neden?

Sonraki Yazı

Kitap ile E-kitap Arasındaki Farklar

İlgili Yazılar

  • 1

    Medfun Şiirler 7: Elveda

    Ali Söyler
    Fehîm-i Kadîm 17. yüzyılın İzzet...
  • Medfun Şiirler 6: Berg-i Hazân

    Ali Söyler
    Gelibolulu Mustafa Âli, Taşlıcalı...
  • Medfun Şiirler 5: Cünbiş-i Aheste

    Ali Söyler
    Mihr parmak ile ol mahın cemalin...
  • 1

    Medfun Şiirler 4: Medeng-i İrade

    Ali Söyler
    (Keçecizâde İzzet...
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram

Edebifikir Radyo

Son Yorumlar

  • Mihrinaz için buradayımhep
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için genel okuyucu
  • Dut Ağacı için hayri pıtır
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için Cüneyd Dal'ı Okur
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için Sühan perver
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için Feyyaz Kandemir
  • Yenmek(!) = Yenilmek(?) için Celâl Kuru
  • Dut Ağacı için Eksi Beş Karış Miyop
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için sıkı can iyidir
  • Sermest Gezegeni Radyo Programı için EdebiFikir

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi
  • “İyi de çocuk pencereden de düşebilir!”
  • Herkese Selam Sana Hasret
  • Genç Werther’in Acıları

Yazarlar

  1. Abdullah Karaca
  2. Adem Suvağcı
  3. Bahadır Dadak
  4. Bilal Can
  5. Celal Kuru
  6. Cüneyt Dal
  7. Davut Bayraklı
  8. Feyyaz Kandemir
  9. İbrahim Halil Aslan
  10. Mehmet Erikli
  11. Mehmet Raşit Küçükkürtül
  12. Mücahit Emin Türk
  13. Muhammed Furkan Kâhya
  14. Muhammet Emin Oyar
  15. Ömer Ertürk
  16. Ömer Can Coşkun
  17. Sizden Gelenler
  18. Süleyman Mete
  19. Sulhi Ceylan

Son Eklenenler

  • Yenileyen Yenilgi

    Mehmet Emir
    26.02.2021

  • Gölgeler Âlemi ve Yenilgi

    Davut Bayraklı
    25.02.2021

  • “Başkalarının Talihsizlikleri Baldan Tatlıdır”

    Sulhi Ceylan
    24.02.2021

  • Müsâbaka

    Ömer Can Coşkun
    23.02.2021

  • Yenmek(!) = Yenilmek(?)

    Cüneyt Dal
    22.02.2021

Çok Okunanlar

  • Ayrılık Sevdaya Dahil
  • Doğruluk ve Gerçeklik
  • Türkçe Sözlükleri
  • Racon
  • Sen de Yaz
  • Poetika Kelimesinin Tanımı ve Mahiyeti
  • Derin Yapılanma
  • Niçin Sevdiniz?
  • Suyum Unum Buğdayım
  • Ölüm Risalesi

Kategoriler

  • 2050
  • 2119
  • Buz Gibi Ofsayt!
  • Cemil Meriç
  • Darbe Gecesi Ne Yaptınız?
  • Deneme
  • Dergi
  • Devrim
  • Dosyalar
  • Edebifikir Haber Ajansı
  • Fikir
  • Günlük
  • Haber
  • Hatıra Saklama Ofisi
  • Haykırış
  • Hikâye
  • Hikmet
  • İsmet Özel
  • Karikatür
  • Kitap
  • Kitap Pusulası
  • Mektup
  • Mısra Güzeli
  • Nümayiş
  • Orada Neler Oluyor?
  • Poetika
  • Portre
  • Sezai Karakoç
  • Şiir
  • Sinema
  • Sorgulama
  • Söyleşi
  • Sözlük
  • Vasiyetim
  • Video
  • Yenilgi

Sayfalar

  • Ana Sayfa
  • Derin Yapılanma
  • Dosyalar
  • İletişim
  • Racon
  • Sen de Yaz

Seçmeler

  • Son Kitabevi

    By EdebiFikir
    ...
  • Anasayfa
  • İletişim
Copyright 2017 - Tüm hakları Edebifikir.com'a aittir...