Şiir Ne Renktir?

Bilal Can, şiir üzerine düşünmeye ve yazmaya devam ediyor.

***

Şiir ne renktir ey kâri. Beyazı mı seversin, siyahı mı, yoksa kırmızı mı sana cazip gelir? Hangisini görmek istersin? Tüm renklerin bağında şiirin sana sunduğu bir renk var mıdır? Şiir bir çağrı değil midir? Peki, bu çağrı seni hangi renge çağırır?

Önüne dünyanın bütün renklerini koysalar, seç deseler, içindeki renkler ile önündeki renkleri bir birine kavuşturma telaşına düştüğünde hangi rengi seçeceğini hiç düşündün mü?

Seni ısıtan, seni hüzünlendiren, acıtan ve kanatan, üzen hangi renk olacaktır? Belki de kendine seni rahatsız edecek bir rengi seçeceksin. Sana rahatsızlık veren, seni sürekli ayık tutan, içini kemiren ve fakat seni diri tutan bir renk.

Şiir ne renktir diye soruyorsak, şiirin anlamına dair elimizde sıkı cümleler olması gerekiyor demektir.

Şiirin ne olduğunu şairin ortaya koyduğu eserle ortaya koyma fikri şair sayısınca şiir tanımını doğurmuştur. Fakat ben diyorum ki şiir; bir vurma biçimidir ve bu vurma biçimi insanı kendine getirmenin diğer adıdır. Bu yüzden eğer bir renk belirleyeceksek şiir için şiirin tüm renkleri birleştiren ve özdeki o rengi insana sunan bir tarafı olduğunu bilmeliyiz. Aksi takdirde şiiri sadece bir renge hapsetmek onu kapsamlı biçimde ele almamak olacaktır.

İnsan özündeki renk mihenge değince herhangi bir renkle bütünleşemeyecek kadar geniş ve farklı bir alanı kapsamaktadır. Şiir de insana ve insandakilere değindiği için bu genişliği kısmi bir biçimde de olsa yansıtır.  Çünkü şiir, kendine getirmenin berisinde, kendine kendini ispata yeltenen bir türdür. Ne roman gibidir ne öykü gibi. Hem öykü gibidir, hem de roman gibi. Kapsayıcı hali, tümel gerçekliğiyle tüm türleri kapsar fakat özgül kapasitesiyle diğer türlerden ayrılır.

Diğer edebi türlere bakılınca anlatı geleneğinden yazıya dönüşme evresinde şiirin o alegorik havası, o seslerin ihtişamı, o insanı şahlandıran tavrı, o farklı renkleri bir arada ve bir birine karıştırmadan sunması sadece şiire özgü bir şeydir.

Şiirin, insanı kendine getirme ve kendinden alma gibi icraatları da vardır. Ona dünyanın farklı renklerinin de olduğunu ispata kalkışır gibi sunması farklı renklerin de olduğunun işaretidir. Bizim algımızın belirlenen renkler dışında farklı renkleri almaması yaradılışımızla alâkalıdır.  Fakat şiirde bir hikmet, bir hakikat payesi olduğundan şiir-hikmet-hakikat aynı yolda ilerleyen iki yoldaş gibidir. Birbirinden ayrılmazlar.

Şimdi sorumuzu tekrardan soracak olursak: Şiir ne renktir? Bunun cevabı yine şiirde gizlidir. Aç ve şiirini oku. Sana renklerin cümbüşünden görmek istediğin rengi tüm ışıltısıyla sunacaktır.