Gassal ile Söyleşi

Mithat Pınar

Modern insan ölüm düşüncesinden uzaklaşmak ister. Fakat ne tuhaftır ki modern insan aynı zamanda gelecek için yaşar. Şu farkla ki, bu gelecek burasıyla (dünyayla) sınırlıdır daha çok, orası (ahiret) hesaba katılmaz veya unutulur. Unuturuz. Gelecek için yaşayan insanın gelmesini umduğu şeyleri daha lüks, daha rahat bir hayat olarak özetleyebiliriz. Her insanın bu rahatlığa ulaşıp ulaşamayacağı muammadır. Ulaşanların ulaştıkları şeyden hayır bulup bulmayacağı ise ayrı bir muamma. Gerçek şu ki insan ölecektir. Gelmesi muhakkak olan şey ölümdür. Ölümü düşünmek insanı diri tutar diyenlere katılıyoruz. Bundan hareketle bir gassal ile söyleşi yapmanın faydalı olacağını düşündük ve Mithat PINAR ile konuştuk. Gassallar memleketimizin gerçek emektarlarıdır. Hepimize bir gün onların eli değecek. Ölüm ağzımızın tadını kaçıracak ve fakat biz ölümün soğukluğunu tatmaktan kaçamayacağız. Öyleyse buyurun ölümü hatırlayalım birlikte…

***

İlk defa ölü yıkarken neler hissettiniz?

İlk defa ölü yıkarken heyecanlandım; ama ölünün bana herhangi bir müdahalesi olmayacağını bildiğim için güzel bir şekilde yıkadım, kefenledim, defin işlemlerini gerçekleştirdim.

Yıkadığınız ölüler hiç rüyanıza girdi mi?

Bu zamana kadar yaklaşık 35-40 cenaze yıkadım ama hiç rüyama giren ölü olmadı.

Yıkama esnasında ilginç bir olay yaşadınız mı?

Bir defasında yaşadım galiba. Yaşarken inancının çok iyi olduğunu bildiğim bir kişinin, yıkanırken âdeta tebessüm ettiğini gördüm.

Ölüm hakkında ne düşünüyorsunuz?

Allah Teâlâ Kuran-ı Kerim’de  “Her nefis, ölümü tadacak, sonra döndürülüp bize getirileceksiniz.” buyuruyor. Peygamber efendimiz de (s.a.v) “Ağızların tadını kaçıran ölümü çokça hatırlayınız” buyurarak aslında bize dünyada ölümle her an baş başa gelebileceğimiz hakikatiyle yaşamamız gerektiğini anlatıyor. Ama tabiî biz dünyanın geçici zevk ve sefalarına, geçici heves ve heyecanlarına kapılarak çoğu zaman ölümü unutarak yaşıyoruz. Rabbim ölüm hakikatiyle yaşayabilmeyi, ölümden sonraki hayatımız için hazırlık yapabilmeyi nasip etsin.

Hiç yakınlarınızdan birini yıkadınız mı? Neler hissettiniz?

Evet, eşimin dedesini yıkadım. Tabiî onula uzun yıllar aynı ortamda bulunduğumuz için bize sevgi ve şefkatle yaklaşırdı. Kendimi garip hissettim diyebilirim.

Gassallık hayatınızı nasıl etkiliyor?

Gassallık yapmak aslında bizim için bir avantaj oluyor. Ölümü daha çok hatırlamaya; dünyadan ve dünyanın içindeki geçici zevk ve sefalardan ibret almaya vesile oluyor. Ölümü tefekkür etmek için iyi bir fırsat olduğunu düşünüyorum.

Kendinizin de bir gün başka bir gassal tarafından yıkanacağını düşününce neler hissediyorsunuz?

Mutlaka ölümün bir gün başıma geleceği hakikati beynimde çınlıyor. Bir gün beni de aynı şekilde birinin yıkayıp kefenleyeceğini ve defin işlemlerini gerçekleştireceği hakikatini bana söylüyor aslında.

Ölü yıkamak sizin için sıradan bir olay mı?

Kişiye göre bu sorunun cevabı değişebilir belki ama bana göre sıradan bir olay değil aslında. Çünkü bir insan hayatının sonlandığını; ebedi bir hayatın başladığını anımsamak için gassallık bir vesile oluyor. Bence sıradan bir olay değil. 

Tanıdıklarınız size nasıl bakıyor? Mahalle baskısı hissediyor musunuz?

Tanıdıklarımız belki daha önce hiç cenaze yıkamadıkları için bize garip bakıyor olabilirler ama aslında cenaze yıkamanın dinen fazilet ve erdem kısmına gelirsek bir cenazeyi vefat edenin en yakınının yıkamasının faziletli olduğunu Efendimiz (s.a.v) bize bildiriyor. Ama insanlar bu konuda bilinçli olmadığı ve fıkhen bilgisi olmadığı için mecburen bizler bu işi yapıyoruz. Bazen evladı, babası yıkanırken babasının yanına dahi girmiyor.

Maddi kaygılarla ölü yıkayanlar hakkında neler demek istersiniz?

Bu işin maddi boyutu aslında olmamalı. Allah rızası için yapılmalı. Ama eğer ortada bir emek varsa ve cenaze sahipleri bu işi kendileri yapması gerekirken bir başkasına yaptırıyorsa, o kişinin emeğine saygı duyup, az da  olsa maddi bir katkıda bulunabilmeleri önemlidir. Kişi bu işi yaparken cenaze yakınıyla kesinlikle pazarlık yapmamalı. İş bittikten sonra da cenaze yakını ortada bir emeğin olduğunu düşünerek gönlünden kopan ücreti gassala vermelidir.

Ölü yıkamak nefsinize ağır geliyor mu?

Evet, ağır geliyor çünkü bize ölümü hatırlatıyor. Bu da bizim nefsimizin işine gelmiyor. Ölümü hatırlamayı, ölümle iç içe yaşadığımızı bir kez daha hatırlıyoruz ve bu bizim nefsimize baskı yapıyor.

Gassal olmayı başkalarına da tavsiye eder misiniz?

Gassal olmayı belki meslek olarak tavsiye etmesek de bu işin fıkhi boyutunu kadın-erkek herkesin bilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü herkesin mutlaka bir gün ailesi vefat edecek, vefat ettikleri zaman belki kendi anne-babalarını kendi yakınlarını yıkama fırsatını bulabilirler.

Gassallık sizi Allah’a yaklaştırdı mı?

Cenaze yıkadığımız ve o cenazeyi defnettikten sonra bir hafta on gün kadar bir bizde etkisi oluyor ama sonra yine eski halimize dönüyoruz. Keşke sürekli aynı hali muhafaza edebilsek, keşke sürekli dünyadan ibret alarak yaşayabilsek.

İnsanın ölünce yıkanmasının sembolik anlamı nedir sizce?

İnsan dünyaya çırılçıplak gelir. Yine giderken çırılçıplak defnedilir; sadece üzerinde kefen dediğimiz bir bez parçası olur. Son bir kez onun temizlenmesi gereken yerlerini temizler, gusül abdesti aldırırız.

 

Söyleşiyi gerçekleştiren: Taha Aktay

 

DİĞER YAZILAR

4 Yorum

  • McY , 30/12/2019

    FAİDELİ BİR SÖYLEŞİ OLMUŞ. EMEĞİNİZE SAĞLIK.

  • Fâil-i meçhul , 23/11/2018

    “İnsanoğlu o kadar dünyevîleşir ki, mezar kazan bile öleceğine inanmaz”

    İmam Gazali

  • A.B. , 21/11/2018

    Ölmeden ölmeyi arayana rehber olacak nitelikte bir söyleşi olmuş. Meyyit olup yıkanmadan nefsi kurban edip bedeni yıkamak gerek. Dünya sevgisi gömülmeden gassalın önüne geçersek vay halimize.

  • Okuredep , 20/11/2018

    İste uzun zamandir bekledigim yazi tesekkürler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir