-göze dairdir-
Baktığın ile gördüğün senin midir?
Bakan sen isen gören de sen misin? Yoksa bu ikisi sana oynanmış bir oyun mu?
Neden gördüğüne daha çok bağlanır insan. Ya hayal? Hayal bir kurgu mudur yoksa görüntüden yola çıkan iz mi? İnsan hayal ettiğine neden daha çok bağlanır?
Cümleyi iter gibi yakalıyorum. Kelimeler elimde bir bumerang. Çarptığım her kelime gözüme işlenen görüntülerle zihnime kazınıyor. İnsan gördüğüne katlanır. Görmediğine yanar.
Görmek bir katlanma biçimidir. Görüntünün uzağında insan daha çok acı çeker. Âşığın görmezdeyken ağrıya katlanışı neden?
Gör, görüntü, gösterge, göstermek, gözükmek, görünürlük… göze dair olan tüm görüntüler bir kandırmaca. Eşyayı görmek, eşyanın hakikatine vâkıf olmak mıdır? Her görüntü bir gölgeyse o zaman hakiki ve asıl olan nerede?
Birbirimize bakarak büyüyor, gözlerimiz açık halde iken uyuyoruz.
Görme ile bakma arasındaki ayrıma hiç girmeden şunu söyleyebilmeli ve farkında olmalıyız artık: Gördüklerimiz bizim kendi istencimizden kaynaklı bir yöneliş değil. Hazır kalıplarla, tamamen strateji odaklı biçimlerdir. Bu biçimlerin her birinde farklı bir anlam, farklı bir işaret, farklı bir ideolojik kılıf vardır.
Görmemizi yönetiyorlar.
Özne ile nesne arasındaki nispetin temaşası olarak algılanan bilginin bugün artık tamamen seyirlik bir biçime girdiğini anlamış durumdayız.
Bilginin seyirlik bir hale gelmesi modernizmin ardından kurgulanan post modern düşüncenin ürünüdür.
Modern düşünce kadın merkezli bir toplumsallığı ön plana çıkartarak kadını kamusal alanda yücelterek objeleştirdi.
Kadının kamusal alandaki yeri tartışmaları farklı biçimlerde tekrar tekrar yinelendi ve kadının galakside yeni bir tür olarak keşfedildiği vurgusu yapıldı. Bu en çok kapitalizmin işine yaradı. Her televizyon reklamında ve billboardlarda kadın figürü üzerinde duruldu, kadın sesinin çekiciliği radyolarda reklam amaçlı kullanıldı, kadınla ilgili her sene milyonlarca yeni ürün piyasaya sürüldü…
Kadının görüntüde başat unsuru sadece sanat ve estetik ile açıklanabilir mi?
Tüm bunlar, görüntünün birileri tarafından yönlendirildiğinin bir okuması değil midir?
Bilal Can
1 Yorum